A A+ A++

Początek 1933 roku przyniósł w Lechii wielkie zmiany pod względem władz klubowych. Jak w styczniu donosiła łódzka prasa, w tomaszowskim klubie doszło do nadużyć finansowych.

Zwołano komisje, która miała za zadanie przeprowadzenie kontroli. Ostatecznie do niej nie doszło, ponieważ ówczesny Zarząd złożył swoją rezygnację, a Łódzki Okręgowy Związek Piłki Nożnej polecił zwołanie Walnego Zebrania Członków i przeprowadzenie wyborów nowych władz. Do spotkania doszło w marcu, a prezesem klubu wybrano młodego zaledwie 23-letniego Henryka Kamińskiego. Oprócz niego we władzach znalazł się również drobny lokalny przemysłowiec Paul Kierst. 

W 1933 roku na terenie podokręgu działało ponad 30 drużyn. Rywalizacja w wielu miastach toczyła się na bardzo prowizorycznych boiskach. Tomaszów Mazowiecki mógł poszczycić się natomiast bardzo dobrą infrastrukturą. Na terenie miasta działało boisko główne oraz dwa palce treningowe. Na wszystkich rozgrywano zarówno mecze mistrzowskie jak i towarzyskie. Wyposażenie sportowe na drużynę (14 zawodników) sięgało 300 złotych (na obecne około: 3000 zł). Każdy piłkarz posiadał wówczas koszulkę meczową, spodenki, parę butów i skarpet, a klub otrzymywał dodatkowo dwie siatki do bramek oraz trzy piłki z zapasowymi dętkami. 

W Tomaszowie Mazowieckim sprzęt sportowy można było nabyć jedynie w firmie E. Kuleszy przy ulicy Św. Antoniego. W marcu 1933 roku Lechia rozegrała mecz towarzyski z Tomaszowianką, który wygrała aż 6:1 (1:0). Na listę strzelców trzykrotnie wpisał się Leon Drajling, a raz do siatki trafili Tadeusz GadajZygmunt Kadow i Mieczysław Pruszczyński. To właśnie wtedy po raz pierwszy świat usłyszał o nazwisku Gadaj. Tadeusz wraz z bratem Mieczysławem byli najlepszymi zawodnikami okresu międzywojennego i obaj otrzymali powołanie do reprezentacji Łodzi. 

To właśnie nazwiskiem tych dwóch braci nazywany jest obecny Stadion Miejski przy ulicy Nowowiejskiej. W swoim debiutanckim meczu w barwach reprezentacji Łodzi, który odbył się 30 września 1934 roku w Tomaszowie Mazowieckim Tadeusz Gadaj ustrzelił hat-tricka (trzy bramki), a Łódź pokonała Warszawę 4:1. Obok piłki nożnej coraz prężniej na terenie Tomaszowa Mazowieckiego zaczęła rozwijać się piłka siatkowa. W maju 1934 roku zorganizowano pierwszy mecz siatkówki pomiędzy RKS Lechia a KS TFSJ, w którym zwyciężyła drużyna Lechii 2:0. Rywalizacja toczyła się jednak amatorsko.

Trzeba przyznać, że zaangażowanie i poświęcenie zawodników piłki nożnej na boisku od początku do połowy lat trzydziestych XX wieku było delikatnie mówiąc ogromne. Kopacze w wyniku tego regularnie doznawali urazów, a w niektórych przypadkach ich gra kończyła się złamaniami lub trwałym kalectwem. Bramkarz Mieczysław Bąk w wyniku kontuzji nogi został inwalidą, Julian Rychter po złamaniu nogi zakończył przygodę z piłką, a Zbigniew Turski doznał skomplikowanego złamania nogi i został inwalidą. Kadrę zespołu w tamtym okresie uzupełniali: Roman Bąk (starszy brat Mieczysława), Georg Boettig (późniejszy zbrodniarz wojenny), Stanisław CichoszLeon i Alfons Drajling (bracia występujący w ataku), Kazimierz Elas, Wacław Elas, Mieczysław Gadaj (grał w pierwszym zespole od 16 roku życia), Tadeusz Gadaj (starszy brat Mieczysława), Ryszard HibnerJózef KaczmarekHenryk KamińskiZygmunt Kadow, Bolesław Kozarewski, Feliks Kuczera, Marian Kuczera (młodszy brat Feliksa), Tadeusz Osiński, Ryszard Pruski, Mieczysław Pruszczyński, Kazimierz Surowiecki, Kazimierz Ulikowski, Henryk Rozpędowski, Józef Biernacki, Zenon Gorzelak, Michał Karnkowski, Władysław Szymański, Zygmunt Michalski, Mieczysław Nieśpiał, Stefan Sęk, Stanisław Gielzak, Jerzy Głodo, Józef Byczek, Franciszek Orłowski, Józef Kamiński i Franciszek Widerowski

Zespół Lechii II od lewej prezes Paul Kierst, Roman Bąk i Georg Boettig

1 maja 1935 roku odbył się wielki mecz piłkarski RTS Widzew – Reprezentacja Robotnicza okręgu łódzkiego. W składzie reprezentacji znaleźli się: Roman Bąk, Kazimierz Elas oraz Tadeusz Gadaj. To było wielkie wyróżnienie dla samych zawodników i klubu. 15 września 1935 roku Lechia zmierzyła się w Tomaszowie Mazowieckim w towarzyskim meczu z Robotniczą Reprezentacją Śląska. Po bardzo ciekawym i emocjonującym spotkaniu padł remis 3:3. 

W latach 1935-1939 skład Zarządu Lechii wyglądał następująco: prezesem był Paul Kierst, wiceprezesem Ryszard Troizt, sekretarzem Marian Żebrowski, skarbnikiem Mieczysław Dymarski, funkcję gospodarza pełnił Kazimierz Rybiński, kierownikiem sportowym był Feliks Kuczera, a członkami zarządu: Jan Segiet, Henryk Rozpędowski, Ryszard Wollerman. Działacze klubowi od pierwszych dni swoich rządów starali się jak najlepiej zarządzać klubem. Po raz pierwszy zaczęto wtedy pozyskiwać zawodników z innych okręgów piłkarskich. 

Rok 1937 Drużyna Lechii przed wyjazdem na mecz do Łodzi

Rok 1937 Rodzinne zdjęcie braci Gadajów. Od lewej Mieczysław, Stanisław, Tadeusz, Władysław, poniżej Irena żona Stanisława, Marian, Stefania żona Mieczysława oraz Czesława

Do Tomaszowa Mazowieckiego ściągani byli głównie kopacze ze Śląska, którym oferowano w mieście pracę. Jak stwierdził jeden z najwybitniejszych zawodników w historii klubu Mieczysław Gadaj: właśnie wtedy Lechia stała się bardzo groźnym rywalem dla wielu drużyn. 

31 maja 1937 roku Bracia Gadajowie, od lewej Mieczysław Marian i Tadeusz.

Rok 1938 Drużyna Lechii, która w następnym roku awansowała do klasy A

15 sierpnia 1937 roku lechiści w decydującym meczu o wejście do klasy A wygrali z KKS Kalisz 2:1. W między czasie doszło do reorganizacji rozgrywek. W 1938 roku RKS Lechia obchodził jubileusz 15-lecia istnienia. Ze względu na to zorganizowano mecz towarzyski z pierwszoligowym (wtedy najwyższy poziom rozgrywkowy w Polsce) Ruchem Chorzów. Wszystko dzięki bardzo dużemu zaangażowaniu prezesa Paula Kiersta. Sternik Lechii dbał o jak najlepszy rozwój klubu od polepszenia klubowych finansów organizując mecze towarzyskie z zagranicznymi drużynami po zapewnienie warunków mieszkaniowych i pracy dla pozyskiwanych zawodników ze Śląska. 

Bramkarz Roman Bąk oraz w kapeluszu prezes Paul Kierst

Warto wspomnieć, że Kierst był właścicielem fabryki włókienniczej, która mieściła się przy wjeździe do parku po lewej stronie ulicy Św. Antoniego. Niestety została ona zbombardowana na początku września 1939 roku. W jubileuszowym roku w listopadzie zorganizowano również pierwszy turniej piłki siatkowej, w którym uczestniczyło 9 miejskich klubów, a w rezultacie osiągniętych wyników RKS Lechia zajęła pierwsze miejsce. W 1939 roku Lechia była klubem czterosekcyjnym. Oprócz piłki nożnej i siatkówki funkcjonowała również sekcja tenisa stołowego i lekkoatletyka.

W lipcu 1939 roku lechiści zdobyli mistrzostwo Okręgu i po kilku latach starań dostąpili zaszczytu gry o klasę A. Kierownik sportowy Feliks Kuczera wspominał, że po wygraniu swojej klasy B drużyna musiała o promocję do wyższej klasy rozgrywkowej mierzyć się z innymi zwycięzcami klas B. Decydujące spotkanie odbyło się 13 sierpnia 1939 roku w Łodzi, a przeciwnikiem Lechii był RTS Widzew. Mecz zakończył się bezbramkowym remisem, który premiował tomaszowian dając długo wyczekiwany i upragniony awans do klasy A. 

Niestety po końcowym gwizdku sędziego doszło do skandalicznych scen. Niezadowoleni sympatycy Widzewa wbiegli na murawę i zaczęli bić zawodników i sztab szkoleniowy Lechii. Drużyna uciekła do szatni i się w niej zabarykadowała czekając na pomoc, która długo nie nadchodziła. W tym czasie chuligani zdemolowali autokar klubu, wybijając szyby i rozdzierając poszycia siedzeń. Posiłki nadciągnęły dopiero po godzinie, a zawodnicy i sztab szkoleniowy zdemolowanym środkiem transportu w eskorcie dwóch samochodów policyjnych udali się w drogę powrotną. 

Po powrocie do Tomaszowa Mazowieckiego drużynę przywitano jak bohaterów. Mieszkańcy i sympatycy klubu tłumnie przywitali lechistów gromkimi brawami oraz entuzjastycznymi okrzykami. Awans do klasy A świętowano do późnych godzin nocnych. Skład Lechii wyglądał wtedy następująco: Eugeniusz Hibowski, Stanisław Dębski, Marian Pawłowski, Władysław Nowak, Rudolf Janecki, Mieczysław Gadaj, Zygfryd Janecki, Franciszek Białkowski, Werner Muskała, Tadeusz Gadaj, Mieczysław Pruszczyński, Marian Gadaj, Franciszek Orłowski, Hubert Nowakowski, Tadeusz Tokarski, Zenon Wiecha. 

Z promocji do wyższej klasy rozgrywkowej cieszono się na okrągło i nikt nie mógł doczekać się inauguracyjnego meczu w klasie A. W pierwszej kolejce Lechia miała zagrać w Tomaszowie Mazowieckim z ŁKS Łódź. Spotkanie wyznaczono na 3 września 1939 roku, ale niestety do niego nie doszło. Dwa dni wcześniej hitlerowcy zaatakowali nasz kraj i rozpoczęła się II wojna światowa. 

Te wydarzenia natychmiastowo wstrzymały wszelką działalność klubową i przekreśliły realne marzenia oraz plany na dalszy rozwój Lechii. Najtragiczniejszy okres w historii Polski, czyli okupację niemiecką spowodowały olbrzymie straty zawodników, działaczy i kibiców. Działania wojenne w szczególny sposób dotknęły osoby związane z Lechią. Były zawodnik Georg Beottig w kwietniu 1939 roku zbiegł do III rzeszy, a następnie jako hitlerowiec wrócił do Tomaszowa Mazowieckiego, gdzie wyłapywał, aresztował, katował i zabijał swoich byłych kolegów

Piętno wojny odcisnęło się na Lechii również ze względu na uczestnictwo w organizacji podziemnej Polskiego Związku Powstańczego. Do tego szeregu należeli m, in. zawodnicy: Zenon Gorzelak i Julian Rychter. Oprócz nich działali w nim i wstępowali do oddziału majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala” działacze klubu m.in. Jan Michalak, Marian Gadaj, Stanisław Cichosz, Marian Kuczera, Wacław Marasek, Zygmunt Michalski i Czesław Moruś

Mimo hitlerowskiej okupacji i działań wojennych idea sportowa i chęć piłkarskiej rywalizacji nie umarła. Przebywając w obozie koncentracyjnym Gross-Rosen w piłkę nożną grali: bracia: Marian, Władysław i Mieczysław Gadajowie, Ryszard Hibner i Czesław Moruś. Mogli oni zmierzyć się z innymi kopaczami z największych polskich klubów przebywających w tym obozie. 

Ruch futbolowy toczył się również podczas okupacji na terenie Tomaszowa Mazowieckiego. Mimo zakazu hitlerowców pod groźbą kary śmierci regularnie organizowano mecze z drużynami z Piotrkowa Trybunalskiego i Sulejowa. Kopacze grali wtedy na bosaka w spodenkach zrobionych z prześcieradła. Gromadzony przez lata w Lechii sprzęt sportowy został rozgrabiony przez najeźdźców. Tylko kilku najbardziej zagorzałym lechistom, gotów oddać życie za Lechię udało się niewielką część zasobów podzielić między siebie na przechowanie w oczekiwaniu na koniec wojny. 

Zniszczono wszystkie place gry istniejące na ternie Tomaszowa Mazowieckiego. Boisko miejskie znalazło się w obrębie getta obok ogrodzenia oddzielającego dzielnicę żydowską od aryjskiej. Przy szosie piotrkowskiej po drugiej stronie koszar wojskowych Wermacht wybudował duże boisko sportowe, które służyło wyłączenie hitlerowcom. 

Wśród tych, którzy zginęli bestialsko zamordowani w obozach koncentracyjnych lub polegli na posterunku w czasie wojny w organizacjach podziemnych lub oddziałach partyzanckich byli zawodnicy i działacze Lechii: Roman Bąk, Józef Biernacki, Stanisław Cichosz, Kazimierz Elas, Mieczysław Gadaj, Tadeusz Gadaj, Stefan Grabowski, Józef Kaczmarek, Zygmunt Kadow, Henryk Kraksa, Marian Kuczera, Alfred Lipiński, Władysław Marciniak, Zygmunt Michalski, Franciszek Orłowski, Tadeusz Osiński, Stefan Sęk, Józef Skrzypiński, Władysław Szymański, Kazimierz Borzyk, Tadeusz Tokarski, Marian Mąkola.


Informacja prasowa KP RKS Lechia 1923

Skomentuj

Oryginalne źródło: ZOBACZ
0
Udostępnij na fb
Udostępnij na twitter
Udostępnij na WhatsApp

Oryginalne źródło ZOBACZ

Subskrybuj
Powiadom o

Dodaj kanał RSS

Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS

Dodaj kanał RSS
0 komentarzy
Informacje zwrotne w treści
Wyświetl wszystkie komentarze
Poprzedni artykułStart zawalczy o półfinał Pucharu Polski [ Start ]
Następny artykułЧи законне вручення повістки не за місцем реєстрації: пояснення адвоката