Eko-uzdrowiska. Jak gminy dbają o środowisko naturalne?

Cieplice – w zgodzie z naturą

Cieplice to obecnie uzdrowiskowa część Jeleniej Góry. W uzdrowisku znajdują się dwa zrewitalizowane kompleksowo w ostatnich latach parki miejskie: Zdrojowy i Norweski. Ich ekologiczne utrzymanie oznacza wyeliminowanie środków chemicznych szkodliwych dla organizmów żywych, ograniczenie koszenia terenów zielonych dla poprawy retencji wody, czy montaż budek lęgowych dla ptaków. Na terenie całego Uzdrowiska do bezwzględnego minimum ogranicza się wycinki drzew, a egzemplarze stare i zagrażające bezpieczeństwu zastępuje się nowymi, w pełni rozwiniętymi sadzonkami z ukształtowanymi koronami. Dzięki dbałości o zieleń polepszeniu ulegają warunki bytowania zagrożonej fauny i flory, w tym pszczół, dla których w Parku Zdrojowym stworzono miododajne rabaty kwiatowe. Pływająca fontanna w Parku Norweskim nawilża powietrze oraz poprawia natlenienie wody utrzymując korzystne warunki dla środowiska wodnego. W 2019 r. odnowiony bulwar cieplicki, biegnący wzdłuż rzeki Kamiennej, wzbogacił się o tężnie solankowe będące swoistym inhalatorium dla odpoczywających tutaj turystów.

Gmina Rymanów leży w jednym z najczystszych ekologicznie regionów naszego kraju. Z racji istniejącego na terenie gminy uzdrowiska dużo uwagi poświęca się działaniom proekologicznym. W Rymanowie-Zdroju powstała stacja kontroli jakości powietrza, która monitoruje na bieżąco poziom zanieczyszczeń pyłowych. Wdrażane są rozwiązania wykorzystujące odnawialne źródła energii. Z racji występujących tu korzystnych warunków klimatycznych, od lat na terenie gminy Rymanów działają fermy wiatrowe i fotowoltaiczne. Wiatraki wtopiły się na stałe w krajobraz Rymanowa i są jego ekologiczną wizytówką. Rymanowska oczyszczalnia ścieków wyposażona została w 4 wiatraki z pionową osią obrotu oraz panele fotowoltaiczne. Instalacja ta w pełni pokrywa zapotrzebowanie obiektu na energię elektryczną. W roku bieżącym wybudowany został także nowoczesny kompleks basenów, w którym zastosowano rozwiązania eko w postaci instalacji solarnej do podgrzewania wody.

Sporo uwagi poświęca się także edukacji ekologicznej w szkołach i przedszkolach. Organizowane są konkursy o tematyce ekologicznej, jak również co roku przeprowadza się akcję zbiórki makulatury oraz sprzątania gminy.

Goczałkowice-Zdrój zapraszają jerzyki!

Działania proekologiczne stanowią istotny element rozwoju dla każdej gminy uzdrowiskowej. Podejmowane przez samorządy działania mają na celu nie tylko realizację innowacyjnych inwestycji ekologicznych, ale również ochronę ekosystemów, jak i podniesienie świadomości ekologicznej wśród mieszkańców i turystów. W 2020 roku gmina Goczałkowice zainicjowała akcję ekologiczną z popularnymi jerzykami w roli głównej. Największą zaletą jerzyków jest to, że dorosły osobnik zjada dziennie ok. 20 tys. owadów, w tym komarów i meszek! Ptaki te mogą więc być ekologiczną alternatywą dla akcji odkomarzania z użyciem środków chemicznych. Ekolodzy przekonują, że jerzyki są dużo skuteczniejsze niż chemiczne opryski. Nie szkodzą środowisku i – w przeciwieństwie do jaskółek – zachowują czystość.

Dlaczego jeszcze jerzyki są tak ważne dla lokalnej społeczności? Ptaki te są objęte ochroną, a do tego jerzyk znajduje się w logo Szkoły Podstawowej nr 1 w Goczałkowicach-Zdroju. W ramach akcji w Szkole Podstawowej nr 1 odbyły się warsztaty ekologiczne dla dzieci. Prawie 280 uczniów miało okazję przekonać się, jak cennymi i potrzebnymi do funkcjonowania ekosystemu zwierzętami są te ptaki. Z myślą o jerzykach gmina zainwestowała również w zakup budek, które zagościły na ścianach budynków w całym mieście.

Rabka-Zdrój – ekologiczne Uzdrowisko

Rabka-Zdrój to gmina, dla której działania proekologiczne są jednym z priorytetów. Przy realizacji każdej inwestycji i innych projektów szczególną uwagę zwraca się tutaj na aspekty ekologiczne. Duży nacisk kładzie się na edukację. Rabka-Zdrój aktywnie bierze udział w akcjach takich jak „Małopolska bez smogu”, „Biała Sobota” oraz w kampanii informacyjnej “Autobus Energetyczny”. Na tym jednak jeszcze nie koniec. W lokalnych szkołach co roku przeprowadza się warsztaty edukacyjne dla dzieci i młodzieży. W trakcie zajęć uczniowie mieli okazję zapoznać się m.in. z wystawą zdjęć prezentujących małopolskie krajobrazy spowite dymem. Ponadto w gminie wykonywane są całoroczne pomiary pyłu zawieszonego PM10, oraz benzo(a)pirenu w pyle zawieszonym. Monitoring pozwala na bieżąco obserwować stan powietrza w uzdrowisku.

W ramach działań proekologicznych na terenie gminy realizowany jest Program zintegrowany LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”. W ramach programu w Urzędzie Miejskim zostało utworzone nowe stanowisko pracy – Ekodoradca, Jego rolą jest informowanie mieszkańców o istniejących możliwościach wymiany źródeł ciepła, termomodernizacji lub instalacji odnawialnych źródeł energii.

„Zielone” programy Ustronia

Miasto Ustroń, jako jedyne uzdrowisko w kraju zostało zaproszone do udziału w pilotażowym programie „Gospostrateg”.Głównym celem program jest sprzyjanie ekologii poprzez inwentaryzację kotłów i badanie emisji zanieczyszczeń powietrza w miastach.

Uzdrowisko w skuteczny sposób realizuje postanowienia projektu, m.in. poprzez podejmowanie działań zmierzających do redukcji niskiej emisji w oparciu o poznany rozkład przestrzenny źródeł na terenie Ustronia. Na tym jeszcze nie koniec proekologicznej aktywności uzdrowiska. W celu zachęcenia wszystkich mieszkańców do ekologicznego stylu życia, miasto oferuje miejscowym darmowe pojemniki na gromadzenie deszczówki oraz kompostowniki. Corocznie przeznacza duże kwoty na rozwój bezpiecznej infrastruktury – dróg i parkingów, które lokuje się także poza obrębem tętniącego życiem centrum. Działania na rzecz ekologii obejmują nie tylko właścicieli samochodów – miasto inwestuje w rozwój szlaków rowerowych i pieszych. Znakomitym tego przykładem są niedawno oddane do użytkowania nowe tereny zielone tzw. „Bulwary Wiślane”. Poprowadzone wzdłuż chodników drzewa i krzewy, stały się miejscem schronienia dla wielu gatunków ptaków, płazów i zwierząt. W uzdrowisku prowadzone są nowe nasadzenia drzew i krzewów, opieka nad ptactwem (budki lęgowe), domki dla płazów, specjalne przejścia hydrologiczne i wiele innych, „zielonych” inwestycji.

EKO HESTIA SPA – 5 edycja konkursu dla uzdrowisk

Stowarzyszenie Gmin Uzdrowiskowych RP wraz z Grupą ERGO Hestia od 5 lat organizuje konkurs ekologiczny dla gmin uzdrowiskowych. EKO HESTIA SPA to jedyny konkurs przeznaczony wyłącznie dla polskich uzdrowisk, w którym oceniane są najciekawsze inicjatywy i inwestycje, związane z ochroną środowiska i edukacją ekologiczną, realizowane systematycznie przez polskie kurorty w ostatnim 5-leciu. Ważnym elementem tych działań podejmowanych przez Gminy jest też systematyczna edukacja ekologiczna lokalnych społeczności i turystów.

Fundatorem nagrody głównej w konkursie jest Grupa ERGO Hestia. W tym roku, poza nagrodą główną w wysokości 100 tys. zł, wszystkie 10 gmin, które zakwalifikowały się do finału, otrzymają od Fundatora ubezpieczenie EKO Hestia.

W czterech poprzednich edycjach konkursu uczestniczyły łącznie 24 uzdrowiska. W 2016 r. laureatem nagrody głównej był Uniejów, w następnym roku zdobyło ją Busko-Zdrój, w roku 2018 – Inowrocław, a rok temu zwycięzcą został Lądek-Zdrój.