Dla miłośników mięsnych smaków. Kiełbasa w niezwykłych odsłonach

Polska słynie z kiełbas. Niektórzy twierdzą nawet, że to właśnie ten produkt, a nie pierogi czy bigos, jest najbardziej rozpoznawalnym na świecie elementem naszej kuchni. Wystarczy wspomnieć, że na targach w różnych krajach spotkać można rarytasy określane jako “Polishkielbasa”!

Dawniej kiełbasa miała być przede wszystkim sposobem na dłuższe przechowywanie mięsa. Dziś jest dostępna w stałej ofercie sklepów i nadal cieszy się ogromną popularnością. Bywa podstawą dań obiadowych, pokrojona i ułożona na kromce chleba zastępuje wędlinę, a dodana do zupy sprawia, że danie staje się bardziej sycące i nabiera wyjątkowego smaku. Trudno wyobrazić sobie dobrze zaopatrzoną spiżarnię bez kiełbasy. Potencjał tego mięsnego przysmaku warto wykorzystać także w mniej oczywistych potrawach. 

Kiełbasa w 400 odsłonach. Czym różni się kiełbasa biała od tradycyjnej sokołowskiej? 

Kiełbasa to nic innego jak zmielone i doprawione mięso umieszczone w kiszce – naturalnej lub celulozowej. Dalszy proces zależy od rodzaju produktu. Niektóre kiełbasy są parzone, inne gotowane, jeszcze inne wędzone czy suszone. Na tym różnice jednak się nie kończą. Kiełbasa może być wykonana z różnych gatunków mięsa. W naszym kraju najpopularniejsze są te z wieprzowiny, ale do wyrobu kiełbas używa się też baraniny, wołowiny czy mięsa z indyka. 

W Polsce produkuje się ponad 400 rodzajów kiełbas. Dzieli się je ze względu na trwałość (im większa zawartość wody, tym kiełbasa mniej trwała) czy stopień rozdrobnienia mięsa. Nie sposób omówić wszystkich gatunków, warto jednak wspomnieć o takich produktach jak: 

·      Kiełbasa biała – jest surowa lub parzona, należy do kiełbas nietrwałych. Ma charakterystyczny jasny kolor. Spożywa się ją po wcześniejszej obróbce termicznej. Świetnie smakuje pieczona w piwie lub ugotowana i dodana do żurku. Ważne, by wybrać dobrej jakości białą kiełbasę z dobrego źródła, np. kiełbasę z linii Naturrino marki Sokołów. Zawiera aż 94% mięsa wieprzowego, a niezwykły smak i aromat zawdzięcza dodatkowi takich przypraw jak: pieprz biały, majeranek i czosnek. Co ważne, nie zawiera zbędnych czy wręcz szkodliwych fosforanów i konserwantów.

·       Kiełbasa tradycyjna sokołowska – jest krucha, bardzo aromatyczna i ma intensywny posmak czosnku. Świetnie smakuje zarówno na ciepło, jak i na zimno.

·       Kiełbasa śląska – to kiełbasa wieprzowo-wołowa, średnio rozdrobniona, wędzona, parzona. Jest sprzedawana w postaci krótkich, dość grubych pętek. 

·       Kiełbasa podwawelska – jest to soczysta i krucha. Ma delikatnie pikantny smak z lekko wyczuwalną nutą pieprzu i czosnku. To kiełbasa wieprzowa, parzona, wędzona. 

Każda odmiana smakuje inaczej i każda może stanowić podstawę wyśmienitego dania. 

Dania z kiełbasy – nie tylko tradycyjne

Potrawy z kiełbasy są smaczne i sycące. Wiele z nich można wykonać w kilkanaście minut. Nie brakuje też naprawdę wykwintnych propozycji. 

Zapiekanka ziemniaczana z kiełbasą 

Zapiekanka łatwo się odgrzewa i jeszcze łatwiej dzieli na mniejsze lub większe porcje. Jest prostym w przygotowaniu i bardzo sycącym daniem dla całej rodziny. Dobrze pasuje do niej kiełbasa o wyrazistym smaku, np. tradycyjna sokołowska.

Składniki: 

·       1 kg ziemniaków, 

·       1/5 kg kiełbasy, 

·       2 cebule, 

·       2 jajka, 

·       200 g śmietany 30%, 

·       2 łyżki oleju do smażenia, 

·       2 ząbki czosnku, 

·       20 dag żółtego sera, 

·       masło, 

·       po szczypcie: soli, mielonego pieprzu, słodkiej papryki, majeranku, gałki muszkatołowej.

Przygotowanie: 

1.     Ziemniaki kroimy na grube plasterki i gotujemy w osolonej wodzie. Powinny być na wpół ugotowane (miękkie, ale nie mogą się rozpadać). Pozostawiamy je do ostudzenia. 

2.     Kiełbasę kroimy w plasterki, a cebulę w piórka. Ser ścieramy na tarce o grubych oczkach. 

3.     Na patelni rozgrzewamy olej i smażymy cebulę. Kiedy się zeszkli, dodajemy do niej pokrojoną kiełbasę. Smażymy przez około 5 minut do przyrumienienia kiełbasy, często mieszamy.

4.     Śmietanę mieszamy z jajkami, przeciśniętym przez praskę czosnkiem i przyprawami.

5.     Dno naczynia żaroodpornego smarujemy masłem. Układamy warstwę ziemniaków, a na nich kiełbasę z cebulą.

6.     Zalewamy całość masą ze śmietany i jajek. Wierzch posypujemy startym serem. 

7.     Zapiekankę pieczemy w temperaturze 180°C (grzanie góra i dół) przez około 30 minut. 

Kiełbasa pieczona w sosie pomidorowym 

To wariacja na punkcie klasycznej pieczonej kiełbasy. Sos pomidorowy doskonale podkreśla jej smak. Tak upieczoną kiełbasę można podawać np. ze świeżym pieczywem, kaszą gryczaną lub pieczonymi ziemniakami. 

Składniki: 

·       5 pętek kiełbasy (np. brockiej), 

·       2 puszki pomidorów krojonych, 

·       1 cebula, 

·       2 ząbki czosnku, 

·       2 łyżki oleju do smażenia, 

·       po szczypcie: soli, mielonego pieprzu, słodkiej papryki, bazylii, oregano. 

Przygotowanie: 

1.     Cebulę kroimy w piórka, czosnek szatkujemy, kiełbasę delikatnie nacinamy nożem. 

2.     Na patelni rozgrzewamy olej. Smażymy cebulę i czosnek. Gdy cebula się lekko zeszkli, dodajemy pomidory z puszki i przyprawy. Wszystko smażymy około 10 minut, często mieszając. 

3.     W naczyniu żaroodpornym układamy kiełbasę i zalewamy ją sosem pomidorowym. 

4.     Pieczemy kiełbasę pod przykryciem w temperaturze 180°C przez około 30 minut. Na koniec zdejmujemy pokrywkę naczynia i pieczemy jeszcze 10 minut.

·       Chłopski garnek 

Chłopski garnek przypomina nieco gulasz – również jest sycącym, rozgrzewającym daniem jednogarnkowym. Będzie idealny na chłodne dni. Warto wybrać do niej kiełbasę wędzoną, która doskonale podkreśli smak dania.

Składniki: 

·       150 dag boczku, 

·       4 dość duże ziemniaki, 

·       2 średnie marchewki, 

·       2 cebule, 

·       1/2 papryki zielonej, 

·       1/2 papryki czerwona, 

·       około 300 ml bulionu, 

·       500 g przecieru pomidorowego (1 opakowanie), 

·       2 ząbki czosnku, 

·       2 łyżki oleju do smażenia, 

·       po szczypcie: soli, pieprzu mielonego, papryki wędzonej, chili, majeranku. 

Przygotowanie: 

1.     Cebulę kroimy w grubą kostkę, czosnek drobno szatkujemy. Kiełbasę, boczek i pozostałe warzywa również kroimy w kostkę.

2.     W garnku o grubym dnie rozgrzewamy olej. Smażymy na nim cebulę i czosnek. Kiedy cebula lekko się zeszkli, dodajemy kiełbasę i boczek. Smażymy na wolnym ogniu przez około 5–6 minut, co chwila mieszając drewnianą łyżką. 

3.     Wlewamy do garnka bulion, a następnie dodajemy pokrojone warzywa. Dokładnie mieszamy. 

4.     Gotujemy wszystko na wolnym ogniu pod przykryciem przez około 10 minut. 

5.     Następnie dodajemy przecier pomidorowy i przyprawy. Gotujemy jeszcze przez około 10–15 minut, aż wszystkie warzywa będą miękkie, a płyn nieco odparuje.