Dlaczego astmę tak trudno leczyć mimo iż są skuteczne leki? Czego najbardziej potrzebują chorzy na astmę? Skąd czerpać wiedzę o chorobie? Na te pytania w Światowym Dniu Astmy odpowiada dr n. med. Piotr Dąbrowiecki.
Astma jest jedną z najczęstszych niezakaźnych i przewlekłych chorób układu oddechowego
o wieloczynnikowej etiologii. Według Światowej Organizacji Zdrowia astma na świecie
dotyka ok. 360 mln ludzi.
– Ponad połowa chorych, którzy mają objawy astmy, nie ma jeszcze rozpoznania. To osoby, które męczą się z powodu choroby: mają kaszel, świsty i uczucie duszności. Nie wiedzą jednak, że to astma i nie przyjmują leków. To jest główna przyczyna, dlaczego chcemy i powinniśmy o tym mówić – przekonuje dr n. med. Piotr Dąbrowiecki z Kliniki Chorób Wewnętrznych, Infekcyjnych i Alergologii WIM-PIB, Przewodniczący Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP, Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.
Jako kolejny powód, by mówić o astmie, dr Dąbrowiecki podaje fakt, że wielu pacjentów z rozpoznaną chorobą nie leczy się optymalnie. Mimo, że mają postawioną diagnozę i otrzymali leki, to nie oni kontrolują astmę, to choroba ich kontroluje! Astma bardzo intensywnie wpływa na życie, a przecież dzisiaj można mieć astmę i normalnie z tą chorobą funkcjonować.
Astma, co to za choroba?
– To zapalna choroba układu oddechowego, która charakteryzuje się takimi objawami jak kaszel, świszczący oddech, uczucie duszności czy uczucie ucisku w klatce piersiowej. Zaobserwowanie przynajmniej dwóch z tych objawów jednocześnie sugeruje astmę. Lekarze, zarówno rodzinni, jak i specjaliści, potrafią tę diagnozę potwierdzić – tłumaczy dr Dąbrowiecki i dodaje, że astma ma wiele „twarzy”. – Mówimy, że jest to choroba heterogenna, czyli tak naprawdę czynników sprawczych jest wiele. To one powodują rozwój nadreaktywności oskrzeli, która jest główną cechą towarzyszącą astmie – mówi ekspert.
Nadreaktywność to jest wrażliwość układu oddechowego na czynniki drażniące, na przykład zimne powietrze, wysiłek fizyczny, różnego rodzaju bodźce, które wnikając do układu oddechowego mogą sprowokować skurcz oskrzeli, wywołujący kaszel i duszność.
Astma, różne oblicza
Dr Dąbrowiecki wyjaśnia, że zgodnie z konsensusem GINA (Globalna Inicjatywa na Rzecz Zwalczania Astmy) dzielimy astmę na pięć typów. Jeżeli astma występuje raz lub dwa razy na miesiąc, to mamy do czynienia z pierwszym albo drugim stadium. Jeżeli astma występuje codziennie, daje objawy kaszlu lub duszności, to mamy stadium trzecie. W tym wypadku wymagane jest już stałe podawanie leków. Dalej, wraz z nasileniem objawów i towarzyszącymi zaburzeniami w badaniu spirometrycznym, rozpoznajemy coraz wyższe stadium.
Specjalista wymienia różne typy astmy, wyjaśniając, dlaczego mówi się o jej „wielu twarzach”.
– Mamy bowiem astmę alergiczną, która zaczyna się w dzieciństwie i trwa przez całe życie człowieka. Jest też astma o późnym początku, która rozpoczyna się po pięćdziesiątym roku życia. Występuje też astma towarzysząca otyłości, astma zawodowa, tak zwana astma zewnątrzpochodna. Mamy też astmę z nadwrażliwości na niesterydowe leki przeciwzapalne. Tych astm jest naprawdę wiele… Ale u każdego chorego występują podstawowe objawy: kaszel, świsty, duszności czy uczucie ograniczonych możliwości oddechowych, czyli ucisku w klatce piersiowej – mówi dr Dąbrowiecki.
Astma, jak ją leczyć nowocześnie?
– Nowocześnie, to znaczy z zastosowaniem leków przeciwzapalnych, czyli sterydów wziewnych – zaznacza dr Dąbrowiecki. – Dużym postępem było wprowadzenie terapii trójskładnikowej obniżającej ryzyko zaostrzeń oraz zapobiegającej nieodwracalnemu pogorszeniu się funkcji płuc. Polega ona na podaniu w jednym inhalatorze leku, na który składają się dwa preparaty rozszerzające oskrzela oraz przeciwzapalny glikokortykosteroid wziewny – mówi specjalista.
Wielkim przełomem jest, jak mówi dr Dąbrowiecki, zastosowanie leczenia biologicznego w astmie.
– To jest absolutny kamień milowy, jeśli chodzi o możliwości terapii. Dotyczy szczególnie pacjentów z astmą ciężką. U nich objawy występują codziennie, wybudzają w nocy, każą używać wysokich dawek leków wziewnych z kilku grup. Mimo to, pacjenci nadal muszą używać leków ratunkowych, okresowo stosują doustne sterydy, które co prawda ratują ich przed zgonem lub zaostrzeniem, ale jednocześnie powodują objawy niepożądane – mówi ekspert.
Astma, leczenie biologiczne
Dr Dąbrowiecki wyjaśnia, na czym polega leczenie biologiczne i jakie korzyści płyną z niego dla pacjentów.
– To jest terapia, która działa przyczynowo. Sprawia, że znacząco zmniejsza się ilość komórek układu immunologicznego, wywołujących objawy choroby, czyli na przykład naciek błony śluzowej układu oddechowego powodujący zwężenie oskrzeli, nadprodukcję wydzieliny lub czynność skurczową oskrzeli. Wraz ze zniknięciem tych komórek ustają objawy choroby – tłumaczy specjalista. – Jako lekarz widzę poprawę parametrów badania spirometrycznego, brak zaostrzeń i lepszą tolerancję wysiłku fizycznego, ale pacjenci uważają to za największe wydarzenie w ich życiu w ostatnich latach – dodaje specjalista.
Astma a szczepienie
Coraz częściej mówi się o tym, że zapomniane już choroby wirusowe wracają. Mamy zwiększającą się liczbę chorych z krztuścem, RSV i COVID-19. Dr Dąbrowiecki wskazuje, że dla osób, chorujących na astmę tego typu infekcje mogą być niebezpieczne, właśnie dlatego, że obciążają układ oddechowy.
– Infekcje wirusowe układu oddechowego zaostrzają objawy astmy. Jeżeli możemy unikać tych infekcji, to będziemy też unikali zaostrzeń choroby. Dlatego zachęcam swoich pacjentów do szczepień przeciwko grypie, pneumokokom, RSV, COVID-19 czy krztuścowi. Ostatnio pojawiła się też szczepionka na półpasiec, a problemy z dolegliwościami bólowymi, które towarzyszą tej chorobie mogą zaburzać funkcjonowanie pacjenta chorego na astmę. Szczepienia są bezpieczne i można je rekomendować całej populacji chorych na astmę, a szczególnie seniorom, bo oni są najbardziej wrażliwi na te infekcje wirusowe i u nich najczęściej pojawiają się zaostrzenia.
Astma, skąd czerpać wiedzę o chorobie?
Najlepszym źródłem wiedzy o chorobie jest lekarz rodzinny i specjalista, zajmujący się leczeniem astmy. Warto sięgnąć też do internetu, na strony, oferujące rzetelne źródła wiedzy, np. Polskiego Towarzystwa Alergologicznego i Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POCHP. Jest też strona totylkoastma.pl, gdzie pacjent znajdzie informacje o tym, jak żyć z astmą.
Na podst. mat. pras.
Źródła:
mat. pras.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS