UM Bytom: Rycerska 1 – średniowieczne podwaliny i nowe życie 26/07/2022

Rozpoczął się remont urokliwej trzykondygnacyjnej kamienicy przy ul. Rycerskiej 1. To kolejny zabytkowy obiekt, który dostanie drugie życie w ramach programu Rewitalizacji podobszaru 10 w Bytomiu – okolice ul. Dworcowej i Rynku. Inwestycję realizuje prywatny inwestor, a projekt opracowała znana i ceniona architektka Marlena Wolnik.

Kamienica przy Rycerskiej to jedna z tych budowli w sercu miasta, której los od dawna interesuje mieszkańców. Nic dziwnego, bo położony w granicach zabytkowego układu urbanistycznego miasta budynek wyróżnia bogaty wystrój architektoniczno-rzeźbiarski elewacji.

Kiedy na Rycerskiej zaczęły otwierać restauracje i puby, a sama ulica zatętniła ludzkim gwarem, kamienica, z której już w 2009 roku wyprowadziła się Spółdzielnia Pracy Lekarzy Specjalistów, coraz bardziej kłuła w oczy.

Projekt modernizacji kamienicy przy ul. Rycerskiej, został w 2019 roku wpisany do zaktualizowanego Gminnego Programu Rewitalizacji. Bytom 2020+. Dało to możliwość ubiegania się o unijne pieniądze także podmiotom niezależnym od miasta, w tym wspólnotom i przedsiębiorcom, z czego skorzystała firma 4Partners Sp. z o.o., zgłaszając przedsięwzięcie związane z ożywieniem i odnową Śródmieścia.

– Można powiedzieć, że drugie życie kamienicy przy ul. Rycerskiej 1 będzie w pewnym sensie nawiązywać do przeszłości, bo planujemy otworzyć tu Aparthotel. Bytom zaczyna wracać na szlaki turystyczne. Zależny nam na stworzeniu obiektu z klimatem, a zarówno położenie kamienicy, jak i jej metraż daje nam taką możliwość – mówi Marcin Majchrowicz, przedstawiciel firmy 4Partners Sp. z o.o.

Architektura, w której nowoczesność będzie delikatnie zasygnalizowana

Projekt renowacji kamienicy tuż przy bytomskim Rynku przygotowało biuro architektoniczne MWArchitekci założone przez Marlenę Wolnik. Ponieważ budynek jest wpisany do rejestru zabytków całość prac projektowych i realizacyjnych jest pod ścisłym nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

– Inspiracją w pracy nad tym projektem były współczesne rozwiązania architektoniczne, które nie przytłaczają charakterystycznej, zabytkowej zabudowy i gdzie jednocześnie nowoczesność jest dyskretnie, ale wyraźnie zasygnalizowana. Choć w murach, które zachowujemy i odnawiamy zapisana jest historia tego miejsca, to jednak żyjemy w XXI wieku, więc ślad naszych czasów powinien być zaznaczony w modernizowanych obiektach – mówi architektka Marlena Wolnik.

Projekt architektoniczny ma więc na celu odtworzenie historycznego fragmentu zabudowy oraz dodanie kondygnacji nadbudowy, która uwydatni zabytkową elewację, nie stając się dla niego wizualną konkurencją. Niższa względem pozostałej zabudowy kamienica poprzez projektowaną nadbudowę zyska nowy wymiar i stanie się dominantą tego kwartału.

– Kamienica zyska dodatkowe piętro, ale całkowicie różne od istniejącej bryły. Nadbudowa będzie tak neutralna, jak tylko to możliwe, aby nie konkurowała z zabytkową zabudową. Stąd jej prosta bryła lekko wznosząca się w stronę Rynku. Ma to optycznie podwyższyć budynek, który do tej pory – mimo, że jest narożny – był najniższy w całym kwartale – tłumaczy Marlena Wolnik.

Rozpoczął się remont urokliwej trzykondygnacyjnej kamienicy przy ul. Rycerskiej 1 (1)

9

Rozpoczął się remont urokliwej trzykondygnacyjnej kamienicy przy ul. Rycerskiej 1

Hotel, kino, spółdzielnia lekarska

Z dostępnych źródeł historycznych dowiemy się m.in., że kamienica przy ul. Rycerskiej 1 stoi w miejscu, gdzie niegdyś stał średniowieczny zamek. Budynek przy dzisiejszej ul. Rycerskiej 1 został wybudowany w 1880 roku w stylu historyzmu. Funkcjonował tu hotel, w piwnicach winiarnia, a na pierwszym piętrze w drugiej dekadzie XX w. mieściło się kino.

– Budynek był wielokrotnie przebudowywany, o czym przekonujemy się wraz z postępem prac rozbiórkowych. Namacalnym dowodem ingerencji w pierwotny wygląd kamienicy jest boczna elewacja, na której bogate dekoracje odtworzono tylko do połowy. Nasz projekt przewiduje odrestaurowanie wszystkich elementów historycznych wewnątrz budynku np. zabytkowej klatki schodowej, a cały obiekt dostosowany zostanie do nowych funkcji – mówi Majchrowicz.

Remont absolutny

Jak zaznacza Dawid Garbacki, wykonawca remontu kamienicy przy ul. Rycerskiej 1, nie jest to łatwa realizacja, bo wymienić trzeba wszystko. – Ponieważ budynek jest w złej kondycji technicznej i nie mogliśmy rozpocząć jednocześnie rozbiórki wszystkich stropów. Działamy etapami, a przebieg prac nadzoruje aż trzech konstruktorów budowlanych – mówi Dawid Garbacki, wykonawca, właściciel firmy Termo Garbacki.

Zakres prac obejmuje m.in. remont dachów, stropów, ścian, klatek i balustrad schodowych, elewacji, robót malarskich, instalacje wentylacji, klimatyzacji, instalacje sanitarne, elektryczne oraz zagospodarowania najbliższego otoczenia: nawierzchni, zieleni. Wymieniona zostanie również stolarka okienna i drzwiowa.

– Każdy budynek jest inny, nie mamy jednej technologii do wszystkich obiektów. Część prac wykonamy za pomocą ablacji laserowej, część chemicznie i mechanicznie. Dekoracje zostaną zeskanowane w 3D, a następie wydrukowane na drukarkach 3D form, z których powstaną nowe odlewy, tam, gdzie są zniszczone lub ich brakuje – tłumaczy Dawid Garbacki.

Inwestycja kosztować będzie w I etapie ponad 3,8 mln zł, w tym 2,6 mln zł to dofinansowanie ze środków unijnych z Obszaru Strategicznej Interwencji. Z kolei II etap ze środków inwestora będzie kosztować 2,5 mln zł.