O finansach w samorządach. Debata „Dziennika Gazety Prawnej”

W środę, 23 marca w ramach Pereł Samorządu odbyła się debata „Dziennika Gazety Prawnej”. Spotkania online odbyło się pod hasłem „Rok 2022 rokiem rewolucji w samorządowych finansach. Rok 2023 rokiem spokoju czy zapaści?”. Przedsiębiorcy i przedstawiciele samorządów rozmawiali m.in. na temat zmian w budżetach samorządów wywołanych przez „Polski Ład”, o perspektywach finansowych na 2023 rok oraz o tym, jak napływ uchodźców z Ukrainy zmienił priorytety finansowe lokalnych władz. Jedną z panelistek była wiceprezydent Gdyni ds. gospodarki Katarzyna Gruszecka-Spychała.

 
Dzisiejsza debata „Dziennika Gazety Prawnej” odbyła się pod hasłem „Rok 2022 rokiem rewolucji w samorządowych finansach. Rok 2023 rokiem spokoju czy zapaści?”. Podczas spotkania poruszono m.in. zagadnienia: co „Polski Ład” zmienił w tegorocznych budżetach samorządowych? Jak bilansuje się obniżenie dochodów własnych JST z jednej strony, z rządowym pakietem stabilizującym finanse JST z drugiej? Pełzająca reforma samorządowych finansów – jak zmienia się struktura dochodów samorządów, jak wpływa to na ich politykę inwestycyjną i zadłużeniową? Jak inflacja i rosnące stopy procentowe wpływają na koszt obsługi zadłużenia JST? Jakie są perspektywy samorządowych finansów na 2023 rok? Czy będzie on faktycznie trudniejszy niż bieżący, jak przewiduje wielu włodarzy? Wojna w Ukrainie a polskie samorządy. Jak bezprecedensowy napływ uchodźców wpłynął na priorytety finansowe władz lokalnych. Jak wygląda w tej kwestii współpraca z rządem?

Spotkanie rozpoczęto rozmową o kryzysie uchodźczym, związanym z trwającą wojną na Ukrainie. Prowadzący Tomasz Żółciak zapytał gości, jak wygląda w tej kwestii współpraca z rządem i z jakimi kosztami to się wiąże dla samorządów.

O sytuacji związanej z uchodźcami w naszym mieście mówiła wiceprezydent Gdyni ds. gospodarki Katarzyna Gruszecka-Spychała:

– Problem organizacyjny jest olbrzymi. Może używanie słowa problem zawsze kojarzy się dość pejoratywnie, może lepiej mówić wyzwanie, ale ono jest olbrzymich rozmiarów. Jakkolwiek sytuacja Gdyni położonej na drugim krańcu Polski jest diametralnie różna od tego, z czym np. mierzy się Chełm, to nie jest tak, że panuje tu spokój. Jest u nas olbrzymia rotacja uchodźców i skądinąd uważamy to za swój sukces. Ta rotacja ma wiele różnych kierunków. Z Gdyni wiele osób wyjeżdża za granicę. Dwa podstawowe kierunki to Berlin i Szwecja, w szczególności dzięki hojnej ofercie przewoźnika Stena Line, który oferuje bezpłatne bilety. Funkcjonuje również mechanizm relokacji wewnętrznej. W zasadzie w ogóle nieskoordynowany na poziomie administracji centralnej, tylko w porozumieniu między miastami. Wszystkich nas fascynuje fenomen niezwykłego poruszenia społecznego i niesamowitego udziału mieszkańców w reakcji na kryzys uchodźczy. Ale trzeba sobie szczerze powiedzieć, że nie zawsze wszystko uda się załatwić rękami wolontariuszy. Dla samorządów oznacza to zaangażowanie pracowników. Natomiast jeśli chodzi o finanse, to towarzyszy nam duża niepewność. O ile otrzymaliśmy pewne środki od wojewody, a wczoraj zawnioskowaliśmy o kolejne, to nie do końca są jasne wszystkie zasady rozliczania. O ile nie mamy bezpośrednich powodów do narzekania, że ktoś nam nie chce dawać pieniędzy, to rzeczywiście żyjemy w olbrzymiej niepewności i do końca nie wiemy, które koszty będą refundowane, a które nie.

 
Podczas debaty goście dyskutowali również o tym, jak „Polski Ład” wpływa na sytuację finansową samorządów i czy w związku z tym przyszły rok będzie rokiem spokoju, czy raczej zapaści.

– Jestem zdania, że samorządowiec nie ma prawa być pesymistą. Powinien być realistą, ale nie pesymistą. Nie jesteśmy od tego, żeby załamywać ręce, tylko od tego, żeby przekonywać mieszkańców, że z trudnościami da się zmierzyć. Nie mam wątpliwości, że 2023 rok będzie gorszy rok od tego, z którym mierzymy się w tej chwili. Przykładem mogą być wpływy wynikające z rozliczenia PIT-ów. Jakkolwiek nie pozwalam sobie na pesymizm, to z takim niepokojem nie patrzyłam jeszcze w przyszłość – dodała na zakończenie debaty wiceprezydent Katarzyna Gruszecka-Spychała.  

W debacie „Dziennika Gazety Prawnej” uczestniczyli: wiceprezydent Gdyni ds. gospodarki Katarzyna Gruszecka-Spychała, Piotr Tomaszewski – skarbnik miasta w Urzędzie Miasta Bydgoszczy, Jakub Banaszek – prezydent Chełma, Dariusz Mejszutowicz – wicedyrektor Działu Rynku Pierwotnego Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie oraz Krzysztof Koman – prezes zarządu CentroPolis.

Dyskusję moderował Tomasz Żółciak, dziennikarz „Dziennika Gazety Prawnej”.

Przypomnijmy, że 10. edycja kongresu „Perły Samorządu” odbędzie się w Gdyni w terminie 18-19 maja.

Całą debatę można obejrzeć na kanale YouTube Inforakademii.