Upadłość konsumencka – czy można umorzyć zaległości podatkowe?

Czym jest upadłość konsumencka?

Od marca 2020 roku zmieniły się przepisy o upadłości konsumenckiej. Aktualnie przedsiębiorca, prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą ma możliwość ubiegania się o upadłość konsumencka, już dzień po zamknięciu działalności i wykreśleniu jej ze spisu w CEIDG. Wniosek o upadłość kieruje zadłużony konsument lub jego wierzyciel do sądu upadłościowego właściwego dla miejsca zamieszkania wnioskodawcy. Sąd upadłościowy sprawdza zasadność wniosku i na podstawie przedstawionych dokumentów rozstrzyga o jej przyznaniu. Nie każda upadłość jest równoznaczna z umorzeniem zobowiązań wobec wierzycieli. Całkowite umorzenie jest bowiem przyznawane w skrajnie trudnych sytuacjach tj. gdy konsument jest niezdolny do podjęcia pracy zarobkowej ze względu na zły stan zdrowia lub podeszły wiek, a dodatkowo nie posiada majątku, który może wejść do masy upadłości. Po ogłoszeniu upadłości zadłużony otrzymuje nadzór syndyka, którego zadaniem jest spisanie i wycena majątku dłużnika (masy upadłości), sprawdzenie wszelkich wierzytelności, zajęcie kont bankowych i stworzenie planu podziału. Po likwidacji majątku dłużnika syndyk sporządza plan spłaty wierzytelności, który może trwać do 36 miesięcy. Jeśli konsument sumiennie wywiązuje się z realizacji planu spłaty wierzytelności, jego postawa może zostać „nagrodzona” umorzeniem części długów.

Czy umorzeniu podlegają zaległości podatkowe?

To czy umorzeniu ulegną zaległości podatkowe, zależne jest od tego, czy zaległości nie są objęte karnym lub wykroczeniowym wyrokiem nakazującym naprawienie szkody. Długoterminowe nieregulowanie zobowiązań podatkowych traktowane jest w Polsce jako wykroczenie lub przestępstwo skarbowe, a to jest równoznaczne z niemożnością wykluczenia zaległości podatkowych z umorzenia po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej.

W przypadku, gdy zaległości podatkowe nie są objęte karnym lub wykroczeniowym wyrokiem nakazującym naprawienie szkody, jest możliwość ich umorzenia, po sumiennej realizacji planu spłaty ustalonego przez syndyka.

Czy konsument ma alternatywne rozwiązania?

Zanim konsument zdecyduje się na złożenie wniosku o upadłość konsumencką, warto zastanowić się, czy nie jest w stanie samodzielnie spłacić zaległości z tytułu niezapłaconych podatków, kredytów pozabankowych, czy rachunków. Samo ogłoszenie upadłości nie jest bowiem równoznaczne z oddłużeniem, a głównym jej założeniem jest spłata wierzytelności przez likwidację majątku konsumenta. Czas spłaty wierzycieli w postępowaniu upadłościowym jest dość długi i podlega nieustannej kontroli syndyka. Jest to dość uciążliwy proces niepozwalający konsumentowi na wiele aktywności związanych z prowadzeniem „normalnego” trybu życia. Upadły konsument większość zarobionych pieniędzy będzie musiał przeznaczyć na spłatę wierzycieli, nie będzie mógł zawierać umów kupna, ani wyjeżdżać na wakacje.