Przewóz żołnierzy ciężarówkami jest powszechną praktyką zarówno we wszystkich rodzajach wojsk operacyjnych (w tym szczególnie w Wojskach Lądowych) jak i w Wojskach Obrony Terytorialnej. Ma to związek z oczywistą praktycznością tej metody transportu, która pozwala w szybki i łatwy sposób przetransportować większą liczbę żołnierzy do dowolnego miejsca i na dowolną odległość. W przypadku dalszego przerzutu wykorzystuje się w tym celu transport kolejowy, jednak jest on stosowany głównie na dłuższych dystansach podobnie jak jeszcze rzadszy transport lotniczy.
Z tego też powodu znaczna część typów wojskowych samochodów ciężarowych znajdujących się na wyposażeniu Sił Zbrojnych RP stanowi wersje wyposażone w tzw. zabudowę skrzyniową. Pojazdy te w celu przewozu ludzi są dostosowywane poprzez montaż prostych ławek transportowych na skrzyni ładunkowej. Standard ten będący powszechny w ubiegłym wieku dziś jednak stanowi mocny przeżytek. Przewożeni w ten sposób żołnierze nie dysponują najczęściej żadnymi środkami zabezpieczającymi ich w trakcie jazdy, a ponadto mają najczęściej obok siebie również niezabezpieczone wyposażenie dodatkowe.
Problem ten zarówno dotyczy najstarszych Starów 266 w oryginalnej wersji jak ich zmodernizowanych wersji czy też najnowszych Jelczów 442. Sytuacja ta wobec powszechności wykorzystywania tych pojazdów może prowadzić w razie wypadków do poważnych obrażeń przewożonych na „pace” żołnierzy w wyniku wypadku drogowego. Z kolei w przypadku poważniejszego zdarzenia skutkującego wywróceniem pojazdu lub silniejszego uderzenia istnieje dużo ryzyko obrażenia trwałych ran, lub śmierci. Ponadto warunki długotrwałej jazdy w takich warunkach nie pozostają bez wpływu na ogólną psychofizyczną kondycję żołnierzy oraz ich gotowość do wykonywania powierzonych zadań.
Obecny stan mocno kontrastuje z rozwiązaniami, jakie są oferowane na rynku już co najmniej od kilkunastu lat. Nowoczesne rozwiązania w zakresie zaawansowanych foteli (w tym przeciwminowych, podwieszanych do stropu) dla pojazdów wojskowych są już powszechnym standardem. Dotyczy to zarówno załóg, desantu przewożonego w wozach bojowych jak i kierowców w kabinach wspomnianych wojskowych ciężarówek, jednak zmiany te nadal przewożonych przez nie żołnierzy. Wymaga to zatem szybkiej i skutecznego rozwiązania poprzez wprowadzenie do służby liniowej odpowiednich systemów do bezpiecznego i wygodnego przewozu żołnierzy.
Przykładowym tego typu rozwiązaniem może być oferowany na rynku polskim od jakiegoś czasu przez spółkę Forcepol system Roll Over Protection System (ROPS) brytyjskiej firmy Vital Seating & Systems (VSS). Jak wskazuje sama nazwa, jest to system ochrony przed przewróceniem dla żołnierzy przewożonych na skrzyni ładunkowej wojskowych samochodów ciężarowych. Pojedynczy moduł składa się ze stelaża z rur stalowych w kształcie otwartej z obu stron klatki, w którego środku plecami do siebie zainstalowane są po dwa fotele-siedziska.
Szkielet klatki został wykonany ze specjalnej stali konstrukcyjnej o niskiej temperaturze progu kruchości i charakteryzuje się wysoką plastycznością do kontrolowanego odkształcenia pod wpływem wysokiej energii. Dodatkowo elementy te zostały ocynkowane, dzięki czemu są odporne na negatywny wpływ warunków atmosferycznych i wysoką energię kinetyczną. Fotele z kolei wykonano ze specjalnego tworzywa o wysokiej wytrzymałości nawet w skrajnie niskich temperaturach (nawet do -60°C). Ponadto zostały one odpowiednio wyprofilowane w celu optymalnego rozłożenia masy ciała oraz amortyzacji drgań, a także szybkowyczepne pasy bezpieczeństwa.
ROPS charakteryzuje się modułową konstrukcją i występuje w dwóch podstawowych wersjach – 2 i 4-osobowych modułów. Mają one masę odpowiednio 80 (bez systemu kotwiczenia) i 170 kg (z systemem kotwiczenia). Wymiary tego ostatniego to odpowiednio: wysokość 1438 mm, głębokość 1280 mm oraz szerokość 1175 mm. Co warte podkreślenia może on być przenoszony i instalowany przez zaledwie czterech żołnierzy (czyli samych użytkowników tego systemu). System kotwiczenia składa się z szybkowyczepnych blokad i może być w szybki sposób (ok. 5 minut) zainstalowany na skrzyni ładunkowej dowolnej ciężarówki. W maksymalnej konfiguracji możliwe jest połączenie czterech 4-osobowych modułów, co umożliwia transport aż 16 żołnierzy.
Co warte podkreślenia każdy moduł jest wyposażony w integralne uchwyty na broń po bokach siedzeń, a wyposażenie osobiste żołnierzy, w tym plecaki i dodatkowe elementy mogą być przewożone pod siedzeniami. System ten może być wykorzystywany w zakresie temperatur od -46°C do +49°C, czyli w większości stref klimatycznych na świecie. Ponadto umożliwia on na bezpieczne przewożenie żołnierzy ze średnią prędkością do 80 km/h zamiast dotychczasowej prędkości zaledwie 50 km/h w przypadku wykorzystania klasycznych ławek.
Dzięki zastosowaniu tego systemu żołnierze przewożeni na skrzyni ładunkowej są zabezpieczeni przed jej zmiażdżeniem w wyniku zderzenia z innym pojazdem lub przeszkodą, a także przewróceniem/kapotażem. Radykalnie też zwiększono ich komfort w czasie jazdy poprzez zastosowanie wygodnych foteli oraz ergonomie poprzez kompleksowe rozłożenie przewożonego uzbrojenia i wyposażenia w wolnych przestrzeniach. Ponadto wykorzystanie tego systemu nie wiąże się z utratą przez ciężarówkę możliwości wykonywania innych zadań logistycznych, gdyż może on być szybko i łatwo zdemontowany.
Jak dotąd na wprowadzenie do służby liniowej tego systemu oprócz rodzimego użytkownika, czyli Wielkiej Brytanii zdecydowały się państwa takie jak Belgia czy Finlandia. W przypadku belgijskiej armii trafiły one na wyposażenie ciężarówek Uniomog U1350L 4 × 4, które etatowo są wykorzystywane do przewozu żołnierzy. Fińska armia wykorzystuje je z kolei na starszych SISU SA-240/241 6 × 6 oraz na nowszych SISU A2045 4 × 4. Ten ostatni przykład pokazuje, że systemy te w SZ RP mogłyby trafić zarówno na wyposażenie Starów jak i Jelczów. Dotychczasowe wypadki drogowe z udziałem ciężarówek wyposażonych w ten system dowiodły też jego wysokiej skuteczności w zakresie ratowania życia i zdrowia przewożonych na skrzyni ładunkowej żołnierzy.
Choć system ROPS spółki VSS stanowi najbardziej znane i reprezentatywne rozwiązanie w zakresie tego typu systemów to oczywiście na rynku znajdują się innego tego typu rozwiązania. Ponadto spółki rodzimego przemysłu zbrojeniowego z pewnością byłby w stanie przygotować tego typu konstrukcję zaprojektowaną specjalnie z myślą i wedle wymagań Wojska Polskiego. W trzeciej dekadzie XXI wieku oraz w obliczu obecnych standardów, w zakresie bezpieczeństwa transportu drogowego oraz ochrony życia i zdrowia żołnierzy wdrożenie odpowiednich zabezpieczeń tego typu jest wręcz konieczne.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS