Audyt wykazał nieprawidłowości
Przerost zatrudnienia nauczycieli oraz pracowników niepedagogicznych, słaba demografia oraz niedostosowana do realiów sieć organizacyjna szkół – takie wnioski płyną z przeprowadzonej analizy finansowo-gospodarczej oświaty w mieście Sanok. Ponad milion złotych miasto dołożyło do kształcenia uczniów spoza jego granic (dotyczy klas 1-3). 30% środków z budżetu miasta przeznaczane jest na oświatę.
Eksperci z Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej Podkarpackiego Ośrodka Samorządu Terytorialnego przeprowadzili analizę finansowo-organizacyjną oświaty w Sanoku. Audyt był opracowany z danych z ostatnich trzech lat.
Oświata kosztuje
Wysokość dochodów miasta Sanoka w latach 2019-2021 oscyluje w granicach 191-195 mln złotych. W tych latach dochody miasta rosną. Rosną także subwencje i dotacje, zaś dochody własne sukcesywnie spadają. Dochody miasta Sanoka w 2019 rok to ponad 40% subwencje i dotacje. W 2020 roku stanowią już ponad 50%. Budżet miasta zakończył się w 2019 roku deficytem w wysokości 8,6 mln zł. W 2020 roku 2,44. Plan na 2021 przewiduje deficyt w wysokości ok. 19 mln zł.
– Samorząd powinien podjąć działania mające na celu ograniczenia wydatków bieżących, a jednocześnie zwiększenia dochodów bieżących (np. eliminacje obniżek górnych stawek podatkowych uchwalanych ulg i zwolnień.) – uważają audytorzy.
Rok budżetowy w 2019 (wykonanie) zakończył się ujemnym wynikiem operacyjnym – kwota ok. 0,45 mln zł. Budżet na 2021 (plan) zakłada również ujemny wynik operacyjny – ok. 4,3 mln zł. Wydatki budżetu miasta w latach 2019-2020 rosną z 200,5 mln zł w 2019 roku do 210,5 mln zł w 2021 (plan). Wykonanie roku 2020 to spadek do 198 mln zł. Wydatki bieżące to największe część wydatków ogółem. W latach 2019-2020 stanowią około 90% wydatków ogółem. W tych latach wskazują tendencję rosnącą. Najwięcej, bo około 30% wszystkich wydatków w 2020( wykonanie) pochłonął dział 801- czyli Oświata i wychowanie. Audytorzy wskazują, że w analizowanych latach wydatki tego działu wskazują tendencję rosnącą. W 2019 roku wydano na oświatę 56,78 mln zł, w 2020 roku jest to kwota 60,9 mln zł. Plan na rok 2021 zakłada 61,3 mln zł.
– Nie da się oszczędzać na oświacie, to zadanie musi być kosztowne. Natomiast subwencja oświatowa nie pokrywa wydatków ponoszonych przez samorząd – uważa Małgorzata Nieroda, z FRDL.
Przyczyn jest wiele
Koszty jednostkowe kształcenia (utrzymania) ucznia w szkołach prowadzonych przez Miasto Sanok kształtują się na wysokim poziomie. Szczególnie wysoki koszt jednostkowy występuje w SP nr 7 – ponad 19 tys. zł na jednego ucznia, SP nr 9 – 17,15 tys. zł, SP nr 8 – 16,93 tys. zł na ucznia. Audytorzy wskazują, że główną przyczyną takiego stanu może być niedostosowana do realiów sieć organizacyjna szkół. Największe koszty generuje Szkoła Podstawowa nr 7, w której uczy się zaledwie 35 uczniów. Ponadto wskazują, że w placówkach szkolnych jest duża liczba nauczycieli w osobach na etat, średnio w szkołach prowadzonych przez Sanok w roku szkolnym 2020/2021 na jednego nauczyciela w osobie przypada 7,04 uczniów, w SP nr 7 jest to 3,73. Problemem jest także przerost zatrudnienia administracji i obsługi. Według danych GUS (dane za rok szkolny 2017/2018) w Polsce przeciętna liczba uczniów przypadająca na jednego nauczyciela w szkole podstawowej wynosi 12,44, natomiast w województwie podkarpackim 11,05.
Słaba demografia
Demografia jest kluczowa jeżeli chodzi o planowanie organizacji sieci szkół. Analiza danych demograficznych wykazuje, że w latach 2014-2020 spadek liczny urodzeń ( z 321 w 2014 roku do 231 w 2020 roku), co oznacza, że na przestrzeni lat 2021/2022- 2027/2028 w szkołach podstawowych prowadzonych przez Miasto Sanok znacząco zmniejszy się liczba uczniów. W obecnym roku szkolnym 2020/2021 liczba uczniów ogółem wynosi 3066, w 2027/2028 będzie ty tylko 2296 – czyli o 770 uczniów mniej.
Audytorzy zwracają uwagę, że liczba urodzeń nie zawsze obrazuje sytuacje demograficzną w danej jednostce samorządu terytorialnego i jej bezpośredni wzrost z liczbą uczniów w danej szkole. Przy analizach demograficzny dodatkowo bierze się pod uwagę migracje ludności, a także indywidualne decyzje rodziców, do której szkoły wyślą swoje dziecko.
W SP nr 4 i SP nr 7 w roku szkolnym 2020/2021 w sumie 18 uczniów klas I-III nie realizuje obowiązku szkolnego w obwodzie swojej szkoły. W pozostałych szkołach w sumie 183 uczniów klas I-III realizuje obowiązek szkolny z miejscowości ościennych Miasta Sanoka. Najwięcej w SP nr 8 – 50 uczniów, SP nr 2 – 47, SP 3 – 45, SP 6 – 26, SP 9 – 23. Łącznie liczba uczniów spoza obwodów szkół prowadzonych przez Miasto Sanok w klasach I-III wynosi 183. Średni wydatek na ucznia w szkołach w Sanoku za 2020 rok wynosi 13 962 zł na ucznia. Średnia subwencja przypadająca na ucznia w 2020 roku wynosi 8 267 zł. Różnica 5 695 zł to pieniądze jakie samorząd dokłada do kształcenia jednego ucznia. Realizacja obowiązku szkolnego uczniów spoza Miasta Sanoka w klasach I-III szkół miejskich w 2020 roku kosztowała ponad milion złotych.
– Powiększenia miasta o sąsiednie sołectwa będzie w pewien sposób to rekompensowało. Dzieci spoza miasta, które uczą się w miejskich szkołach korzystają ze wszystkich dóbr do których musi dokładać miasto – uważają eksperci.
Za dużo nauczycieli
W roku szkolnym 2020/2021 liczba nauczycieli w placówkach oświatowych prowadzonych przez jst wynosi 625. Liczba etatów 574,43. Wskaźnik zatrudnienia osiągnął poziom 0,91. Dominującą grupą są nauczyciele dyplomowani, którzy stanowią ponad 58% wszystkich zatrudnionych. Audytorzy zauważają, że po likwidacji gimnazjów liczba nauczycieli nie zmalała mimo zmniejszenia liczby klas z 9 ( 6+3) do 8 w gminnym systemie oświaty lecz wzrosła. Zwiększenie liczby nauczycieli w osobach, przy tej samem liczbie etatów prowadzi do zwiększenia kwoty wydatków ponoszonych na wynagrodzenia, w tym także na wypłaty dodatku uzupełniającego. Z analizy wynika, że w szkołach podstawowych prowadzonych przez Miasto Sanoka średnia liczba uczniów przypadająca na etat nauczycielski kształtuje się poniżej średniej krajowej i wojewódzkiej, co oznacza, że gminne placówki oświatowe zatrudniają za dużo nauczycieli.
Rekomendacje
Audytorzy po dokładnej analizie projektów arkuszy organizacyjnych szkół publicznych Miasta Sanoka na rok szkolny 2020/2021 przedstawili kilki rekomendacji, które miasto powinno wdrożyć w zakresie organizacji pracy szkół. Może to przynieść oszczędność dla budżetu miasta na poziomie od 2,2 mln zł do 3 mln zł., w zależności od ujęcia godzinowego lub etatowego planowanych w arkuszach organizacyjnych godzin zajęć edukacyjnych w jednym roku szkolnym. Audytorzy podkreślają, że wszystkie propozycje rozwiązań są rozwiązaniami mającymi pełne uzasadnienie ekonomiczno-administracyjno-prawne.
– Wprowadzane rekomendowanych rozwiązań z pewnością przyniesie miastu wymierne efekty oszczędnościowemu nie powodując obniżenia poziomu dydaktyczno-wychowawczo-opiekuńczego placówek oświatowych. Zaoszczędzone środki finansowe, mogą pozwolić na realizacją innych zadań oświatowych, czy pozostałych zadań wynikających z ustawy o samorządzie gminnym – twierdzą audytorzy.
Rekomendują oni utworzenie czterech zespołów szkolno-przedszkolnych: Zespół Szkolno- Przedszkolny nr 1, w skład którego weszłyby: Szkoła Podstawowa nr 1 oraz Samorządowe Przedszkole nr 3 wraz z filią.
Zespół Szkolno- Przedszkolny nr 2 złożony z: Szkoła Podstawowa nr 2 oraz Samorządowe Przedszkole nr 2. Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 3, w skład którego wchodzi: Szkoła Podstawowa nr 3 oraz Przedszkole nr 4. Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 4, w skład którego wchodzi: Szkoła Podstawowa nr 4 oraz Samorządowe Przedszkole nr 2.
Ponadto rekomendują zmiany w kadrze. Kadra kierownicza zespołu – 1 dyrektor. Z chwilą utworzenia Zespołu Szkolno-Przedszkolnego dyrektorem jednostki zostałby obecny dyrektor szkoły podstawowej. W zależności od ilości oddziałów stworzonoby funkcję wicedyrektorów. Audytorzy zalecają racjonalne wykorzystanie potencjału kadry pedagogicznej (nauczyciele języków obcych, pedagodzy, psycholodzy, logopedzi i inni.). Zalecają również efektywniejsze wykorzystanie bazy lokalowej i zapewnienie lepszych warunków do nauki dla dzieci przedszkolnych np. korzystanie z sali gimnastycznej. Stworzenie możliwości oszczędnego gospodarowania budżetem i majątkiem zespołu – wspólne zaplecze gospodarcze oraz stworzenie warunków do większej integracji środowiska: nauczycieli, rodziców i dzieci.
Dzięki podjętym rozwiązaniom nastąpi: wzrost subwencji oświatowej dla dzieci 6 lat i więcej. Oddział Przedszkolny w SP nr 4 stanie się oddziałem Przedszkola wchodzącego w skład Zespołu Szkolno-Przedszkolnego. Efektywniejsze wykorzystanie kadry niepedagogicznej i pracowników obsługi, ograniczenie liczby stołówek, liczby konserwatorów, sprzątaczek.
Likwidacja SP nr 7?
W roku szkolnym 2020/2021 w SP nr 7 uczy się 35 dzieci w 3 oddziałach. W SP nr 2 uczy się 591 dzieci w 28 oddziałach, Po połączeniu SP nr 2 uczyłoby się 626 uczniów w 28 oddziałach. Połączenie placówek nie zwiększyłoby dotychczasowej liczba oddziałów w SP nr 2. W klasach I-III ( po połączeniu) średnia liczba uczniów w oddziale wynosi: kl. I – 22.66 uczniów na oddział, kl. II – 22.66 uczniów na oddział. Klasa III – 23.33 uczniów na oddział. Spełniony pozostaje warunek ustawowy, wskazujący, że liczba uczniów w klasie I-III nie powinna przekraczać 25 uczniów. Średnia uczniów w oddziale SP nr 7 wynosi 11.66 – najmniej w całym mieście. Przewiduje się, że ostateczny efekt finansowy wdrożenia proponowanej rekomendacji (według planów wydatków na 2021 rok oraz naliczonej subwencji oświatowej na 2021 rok) wyniesie ponad 158 tys. zł. W wyniku połączenia dwóch placówek samorząd może ograniczyć wydatki o powyższą kwotę. Ponadto w bardziej efektywny sposób wykorzystana zostanie baza lokalowa, kadra pedagogiczna oraz obsługa administracyjna.
Racjonalizacja zatrudnienia
W bieżącym roku szkolnym zatrudnionych we wszystkich szkołach prowadzonych przez miasto Sanok 120,89 etatów pracowników niepedagogicznych. Największy wskaźnik zatrudnienia występie w SP nr 3, zaś najmniejszy w SP nr 2. We wszystkich szkołach występuje przerost zatrudnienia. Łącznie to 67,32 etatów, co kosztuje samorząd ponad 3 mln zł rocznie. Przerost zatrudnianie pracowników niepedagogicznych zaobserwowano również w przedszkolach,. Zatrudnienie 50,56 etatów pracowników niepedagogicznych kosztuje rocznie ponad 2,3 mln zł.
– Ostateczna decyzja, przyjęcia wszystkich lub części przedstawionych propozycji, należy do organu prowadzącego – podkreślają eksperci.
dcz
Archiwalne sesje Rady Miasta: KLIK
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS