Gowin: Kompromis ws. budżetu UE jest możliwy

Gowin rozmawiał w czwartek w Brukseli z unijnymi komisarzami. Rozmowy dotyczyły m.in. unijnego budżetu i funduszu odbudowy.

Jak powiedział wicepremier, w rozmowach starał się wytłumaczyć racje, dla których Polska wnosi zastrzeżenia do obecnego kształtu mechanizmu warunkowości. Z drugiej – jak zaznaczył – przedstawiał argumenty wskazujące na możliwość zawarcia kompromisu.

Jego zdaniem, prowizorium budżetowe byłoby dla Polski i innych krajów UE czymś niekorzystnym wbrew niektórym głosom w polskiej debacie publicznej. Dlatego uważam, że w interesie wszystkich Europejczyków jest znalezienie dobrego kompromisu. (…) Taki kompromis jest możliwy nawet jeżeli nie w formie otwarcia na nowo dyskusji nad kształtem tego rozporządzenia (dot. warunkowości – PAP), to w postaci wiążących deklaracji interpretacyjnych – powiedział.

Zaznaczył, że “deklaracja interpretująca” mogłaby być przygotowana przez służby prawne w KE. Musiałaby być jednak potwierdzona przez Radę Europejską. Tu z całą pewnością jest punkt ciężkości – jasne stanowisko Rady Europejskiej, że zasada warunkowości nie będzie wykorzystywana do tego, żeby naciskać, wywierać nieuzasadniony nacisk na poszczególne państwa członkowskie w kwestiach innych niż uczciwe wykorzystywanie funduszy unijnych – powiedział.

Zobacz również:

Polska największym stratnym własnego weta. Gigantyczne pieniądze przejdą nam koło nosa

Dodał, że wierzy, że porozumienie zostanie osiągnięte. Wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, że ewentualne weto nie tylko uruchomi w sposób automatyczny procedurę prowizorium budżetowego, ale może też uruchomić, co moi rozmówcy nazywali planem B, planem, o którym mówią bardzo niechętnie, a którego całkowicie nie wykluczają, czyli jakąś formę współpracy między 25 pozostałymi państwami unijnymi – zaznaczył.

Podkreślił, że na spotkaniach w Brukseli zwracał uwagę na rozbieżności między wytycznym sformułowanymi w lipcu przez Radę Europejską, a tym kształtem projektu rozporządzenia, który został nadany mu pod wpływem Parlamentu Europejskiego.

Polska nie zgłasza najmniejszych zastrzeżeń do takiej formuły zasady warunkowości, która wiąże przyznawanie pełnych środków budżetowych z transparentnym, uczciwym wykorzystywaniem ich. Jesteśmy jednym z liderów europejskich, jeśli chodzi o uczciwość wykorzystywania funduszy unijnych. Trudno jednak nie zauważyć, że wiele mglistych elementów zawartych nie tylko w preambule, także w artykule drugim tego projektu rozporządzenia, może podlegać bardzo różnorodnym interpretacjom, może być w przyszłości wykorzystywana do poddawania kolejnych państw członkowskich – dzisiaj Polski i Węgier, a w przyszłości być może państw południa albo innych krajów – nieuzasadnionej presji – powiedział.

Dodał, że Polska chce mieć pewność, że zasada warunkowości dotyczy wyłącznie kwestii związanych z transparentnym i uczciwym wykorzystywaniem funduszy unijnych.

Polska i Węgry sprzeciwiają się, by w budżecie UE środki były powiązane z praworządnością i grożą wetem. Wciąż trwają negocjacje na najwyższym szczeblu. Weto oznaczałoby utratę dla Polski 64 mld euro w ciągu trzech lat.