W świecie polskiej ilustracji dla dzieci, Jan Marcin Szancer stał się człowiekiem-instytucją, znają go wszyscy, którzy wychowali się na utworach Juliana Tuwima i Jana Brzechwy, śledzili przygody Pana Kleksa, dorastali wśród postaci z baśni Andersena. Od lat 20. XX w., Szancer przez ponad połowę stulecia powoływał do życia postacie i miejsca – dziwaczne, a równocześnie – dzięki jego wyjątkowym zdolnościom – narysowane precyzyjną linią, niezwykle dokładnie i starannie.
„Obrazy mistrza przemawiały do wyobraźni kolejnych pokoleń Polaków, nie tylko pozwalając im przenieść się w nieznane światy, ale także kształtując ich poczucie estetyki i wizualną wyobraźnię od najmłodszych lat – mówi Jakub Nowakowski, dyrektor Żydowskiego Muzeum Galicja. – Dlatego potrzeba uhonorowania wielkiego ilustratora jest jak najbardziej zrozumiała i cieszę się, że ten zaszczyt przypadł naszej instytucji. Jednym z celów muzeum jest prezentowanie historii polskich Żydów z nowej perspektywy”.
O Janie Marcinie Szancerze
Choć Jan Marcin Szancer znany jest przede wszystkim ze swoich barwnych ilustracji, utrzymanych w baśniowej atmosferze, jego biografia wcale nie jest baśniowa.
Jan Marcin Szancer urodził się w 1902 roku, w polsko-żydowskiej rodzinie, jako najmłodsze dziecko. Ukończył krakowską Akademię Sztuk Pięknych. Po studiach pracował jako redaktor i ilustrator „Świerszczyka” – czasopisma dla dzieci. Sławę przyniosły mu ilustracje do ponad 200 książek, między innymi do Trylogii Henryka Sienkiewicza, „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza i serii o Panu Kleksie autorstwa Jana Brzechwy.
W czasie II wojny światowej Szancer przebywał w Warszawie. Szkicował plakaty propagandowe dla Armii Krajowej. W czasie powstania warszawskiego trafił do obozu przejściowego, a stamtąd do Makowa Podhalańskiego: „To była ciężka noc. […] O świcie wyprowadzono nas. […] Potem wagony towarowe, plombowanie i stukot kół. Jedziemy ku naszemu przeznaczeniu. […] Tymczasem, wbrew przewidywaniom, że pociąg podjeżdża już do rampy w Oświęcimiu, zaczęto nasze wagony przetaczać i wreszcie ruszyliśmy wolno w innym, nieznanym nam kierunku. Była już noc, kiedy zatrzymaliśmy się na stacji, otwarto drzwi i wyszliśmy na peron, owiał nas mroźny, górski wiatr. Byliśmy w Makowie Podhalańskim”.
Pomimo wojny, Szancer nie przestał rysować. Najbardziej kolorowe ilustracje powstały w najczarniejszym okresie jego życia.
Pisał także baśnie, tworzył scenografie teatralne i filmowe. Po wojnie został pierwszym dyrektorem artystycznym Telewizji Polskiej.
O wystawie
Wykorzystując kolorowe postacie stworzone przez Szancera oraz baśniową aranżację, Muzeum przeniesie biografię artysty w bajkową, poniekąd oniryczną narrację. Wystawa ma uczyć i zachęcać dzieci do korzystania z tego, co jest dla nich naturalne – wyobraźni. Zwiedzający będą mogli poczuć się jak bohaterowie baśni, osadzonej w ważnych wydarzeniach z życia artysty. „Chcemy zaprosić naszych gości do świata Szancera: najpierw małego Jasia, który dopiero uczy się rysować, potem nieco starszego Janka, stawiającego pierwsze kroki w zawodzie ilustratora i w końcu szanowanego pana Jana, który nawet w dojrzałym wieku nie zatracił dziecięcej wyobraźni – wyjaśnia kuratorka wystawy Paulina Banasik. – Wystawa będzie w całości +dotykalna+, będzie można nie tylko ją oglądać, ale także w niej uczestniczyć” – dodaje. Oprócz kilkudziesięciu spośród tysięcy ważnych i pięknych obrazów Jana Marcina Szancera, na wystawie znajdą się także instalacje specjalnie zaprojektowane na jej potrzeby, a nawiązujące do twórczości autora.
W podstawowej warstwie wystawa skierowana jest do dzieci, ale posiadać będzie również drugą linię narracyjną, przeznaczoną dla widzów dorosłych. Obejmie ona opowieść o losach Szancera oraz skomplikowane i dramatyczne doświadczenia polskich Żydów w II połowie XX wieku. „W czasach, gdy narasta nacjonalizm i antysemityzm, ta pozytywna opowieść wydaje się jeszcze bardziej istotna. Dzięki biografii i pracom Szancera, wystawa stanie się doskonałym narzędziem do podkreślenia wkładu polskich Żydów w kształtowanie tożsamości współczesnych Polaków” – mówi Jakub Nowakowski.
Wystawa powstaje we współpracy z szeregiem polskich i zagranicznych partnerów. Znajdą się na niej oryginalne prace Szancera, a także książki, pocztówki oraz czasopisma dla dzieci i młodzieży z jego ilustracjami.
Otwarcie wystawy w Żydowskim Muzeum Galicja odbędzie się w lipcu 2020 roku. Wystawa prezentowana będzie do końca lipca 2021 roku. Towarzyszyć jej będzie bogaty i różnorodny program wydarzeń dla najmłodszych oraz dla ich rodziców i dziadków, składający się m.in. z warsztatów prowadzonych przez wybitnych ilustratorów, koncertu z wizualizacjami inspirowanymi twórczością Szancera, projekcji filmów o Panu Kleksie czy spacerów po Krakowie z wyobraźni. Wystawie towarzyszyć będzie także ekspozycja prac plastycznych stworzonych przez dzieci pt. „Co ty sobie wyobrażasz?”.
Biografia Szancera i jego prace będą również stanowić punkt wyjścia do szerszej refleksji i dyskusji nad rolą polskich Żydów w rozwoju polskiej kultury i sztuki w XX wieku.
„Historia Jana Marcina Szancera pokazuje, że bogata wyobraźnia pomaga przetrwać najtrudniejsze chwile. Warto nauczyć dzieci korzystania z tego daru od najmłodszych lat. Zapraszamy do Galicji w lipcu. Będzie kolorowo i inspirująco” – zapewnia dyrektor Muzeum.
Wystawa jest częścią projektu „W świecie wyobraźni Jana Marcina Szancera”. Projekt jest współfinansowany ze środków Miasta Krakowa. Wystawa pod patronatem honorowym prezydenta miasta Krakowa, Jacka Majchrowskiego. Patroni: TVP3 Kraków, Radio Kraków, Miesięcznik Społeczno-Kulturalny „Kraków”, „Gazeta Wyborcza”, „Miasteczko Poznań”, „Świerszczyk”, „Karnet”, „Magiczny Kraków”, CzasDzieci.pl, Kids in Kraków, Kraków Miasto Literatury UNESCO
O Muzeum
Żydowskie Muzeum Galicja to jedna z najważniejszych żydowskich instytucji kulturalnych w Polsce. Jego praca została doceniona zarówno przez odwiedzających, jak i polskie władze. Działalność Muzeum opiera się na dwóch nowatorskich założeniach. Po pierwsze, stała ekspozycja „Śladami pamięci” przedstawia obraz żydowskiego życia i kultury w dawnej polskiej Galicji, interpretując to, co do dziś jest widoczne w jej krajobrazie w przystępny i skłaniający do refleksji sposób. Po drugie, stała wystawa współgra z wystawami czasowymi, programami edukacyjnymi i wydarzeniami kulturalnymi na zasadzie synergii. Dodatkowe wystawy i projekty budowane są w oparciu o wątki zawarte w ekspozycji stałej, a ich umiejscowienie w jednej przestrzeni tworzy wyjątkową atmosferę.
Wśród licznych wystaw prezentowanych w Żydowskim Muzeum Galicja wymienić można choćby „Krew: łączy i dzieli” (Jewish Museum London) i „Dziewczynę z pamiętnika”. Ta przygotowana przez Żydowskie Muzeum Galicja wystawa rozpoczęła w 2020 roku podróż po Stanach Zjednoczonych – od Jewish Museum Milwaukee (styczeń-maj 2020), poprzez Dallas Holocaust Museum (czerwiec-grudzień 2020), Contemporary Jewish Museum w San Francisco (styczeń-maj 2021), po Holocaust Memorial Center w Detroit (czerwiec-grudzień 2021).
Muzeum to coś więcej niż wystawy, oprócz zwiedzania oferuje możliwość aktywnego uczestnictwa w różnorodnych programach edukacyjnych, kulturalnych i artystycznych. Poprzez swoje działania Muzeum nie tylko zachowuje pamięć o przeszłości, ale uczestniczy także w odrodzeniu kultury żydowskiej we współczesnej Polsce.
W 2019 roku muzeum odwiedziło ponad 70 tysięcy osób z Polski i zagranicy.
KONTAKT:
Tomasz Strug
wicedyrektor i główny kurator
tel. (0048) 795 418 509
e-mail: [email protected]
–
Paulina Banasik
asystentka ds. wystaw
e-mail: [email protected]
–
dr Monika Stępień
p.o. kierowniczki Działu Programu, PR i Komunikacji
tel. (0048) 695 623 146
e-mail: [email protected]
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS