Czym jest i ile trwa lumbago? Jak je leczyć?

Ból, który towarzyszy lumbago, swoje źródło ma w przesunięciu struktur krążka międzykręgowego i ucisku struktur nerwowych. Wywołuje to skurcz mięśni i unieruchomienie odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa, z przybraniem niefizjologicznej postawy. Zazwyczaj przyczyną jest gwałtowne nasilenie zmian zwyrodnieniowych, które powodują pękanie włókien pierścienia włóknistego i przesuwanie się jądra miażdżystego do tyłu. Przyczyn lumbago może być wiele, jednak najczęściej są to łagodne czynniki, które wynikają z przejściowego nadwyrężenia kręgosłupa. Najczęściej źródłem dolegliwości są:

• nieprawidłowa pozycja przy wykonywaniu prac domowych,
• praca w niewygodnych warunkach obciążających kręgosłup (jazda samochodem, praca biurowa),
• brak aktywności fizycznej,
• otyłość,
• zwiększone napięcie mięśniowe,
• urazy kręgosłupa,
• wady postawy.[1]

Objawy lumbago pojawiają się bardzo szybko, zwykle w odpowiedzi na silne nadwyrężenie kręgosłupa. Pierwszym z nich jest ból pleców, który może promieniować do pośladków, ud, goleni, a nawet stopy. Ból jest na tyle silny, że sprawia trudności z poruszaniem się, a nawet utrudnia zasypianie. Wyzwalający się odruchowy przykurcz mięśni przykręgosłupowych powoduje przybranie nieprawidłowej pozycji i trudności z wyprostowaniem się. Czasem może pojawić się również uczucie mrowienia lub drętwienia w kończynach dolnych, co jest wynikiem ucisku struktur dysku na nerwy.[2]

Lumbago to choroba samoograniczająca się, a poprawę można uzyskać nawet po 1-2 dniach rekonwalescencji. Bardzo ważne jest szybkie wdrożenie leczenia, które umożliwia powrót do zdrowia do tygodnia od wystąpienia objawów, w przeciwnym razie dolegliwości mogą utrzymywać się wiele tygodni, a nawet miesięcy. W przypadku lumbago wyróżnia się fazę ostrą – do 6 tygodni, podostrą i przewlekłą – powyżej 3 miesiąca, ale najczęściej dolegliwości ustępują w czasie 6 tygodni.

Leczenie lumbago polega na zastosowaniu farmakoterapii o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym oraz usprawnieniu ruchowym, które pomaga zmniejszyć napięcie mięśniowe. W pierwszym rzucie zwykle stosuje się leki z grupy NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne) np. ibubrofen w postaci tabletek lub maści bezpośrednio na bolące miejsce np. krem rozgrzewający DIP HOT. W ostrym okresie dolegliwości bólowych stosuje się również opioidy (kodeina, tramadol). Natomiast leki zmniejszające napięcie mięśniowe zalecane są w przypadkach przebiegających z dużym komponentem reakcji mięśniowej. Kolejnym postępowaniem jest indywidualnie dobrana rehabilitacja, do której należą: masaże rozluźniające, kinezyterapia i fizykoterapia (stymulacja prądem, magnetoterapia, laseroterapia).[3]   

^{Bibliografia:}

  ^{[1] Adrian Rymarczyk, Ból krzyża, Medycyna Praktyczna 2012} 

 ^{[2] Domżał T. Przewlekłe nieswoiste bóle krzyża. Polski Przegląd Neurol. 2007;3:216-227.} 

 ^{[3] Teofan M. Domżał, Ból krzyża – rozpoznawanie i leczenie, Medycyna po Dyplomie 2011(20); 12(189): 34-45}