Cebula dymka wciąż pozostaje w cieniu popularnej cebuli. Niesłusznie. Jej prozdrowotne właściwości wcale nie są mniejsze niż w przypadku Allium cepa, a do tego nie musimy ronić łez przy jej siekaniu. Smak cebuli dymki jest o wiele słodszy i delikatniejszy, zaś wyrastający z niej młody szczypiorek dodatkowo może posłużyć do przyprawienia wielu dań. Praktyczne oraz dietetyczne zalety skłaniają do tego, by mała cebula dymka coraz częściej gościła w naszym jadłospisie.
- Cebula dymka – co to takiego?
- Uprawa cebuli dymki
- Cebula dymka – najstarsze warzywo świata
- Co się kryje w cebuli dymce?
- Cebula dymka to cebulowa obrona antyrakowa
- Cebula dymka jest idealna na jesienną chandrę
- Niezawodny sposób na zdrowe serce… cebula dymka
- Cebula dymka jako wybawienie dla kobiet w menopauzie
- Dlaczego warto jeść cebulę dymkę po kuracji antybiotykowej
- Cebula dymka kontra cukrzyca
- Jak jeść cebulę dymkę?
Cebula dymka – co to takiego?
Cebula dymka jest odmianą cebuli zwyczajnej (Allium cepa L.) należącej do rodziny amarylkowatych. Nazwa botaniczna tej rośliny brzmi czosnek cebula, jednak powszechnie nazywa się ją zieloną cebulą lub – po prostu – dymką. Od przeciętnej przedstawicielki gatunku różni się rozmiarem i smakiem. W czasie dwuletniej wegetacji, podczas pierwszych 12 miesięcy roślina wytwarza organ spichrzowy – jadalną cebulę o delikatnym smaku, zwaną główką. Owa część ma kształt kulisty lub romboidalny. Młoda, niewielka główka cebuli to właśnie dymka. Ma ona kolor biały lub jasnokremowy. U jej nasady wytwarza się piętka – łodyga właściwa. Z niej wyrastają liście i korzenie przybyszowe. Podczas pierwszego okresu wegetacyjnego opadają liście, w ich miejscu wyrastają nowe – o ochronnych łuskach – po nich zaś pojawiają się wewnętrzne liście, których celem jest gromadzenie zapasów. Owe blaszki liściowe mają postać znanego wszystkim jadalnego szczypiorku. Dymka jest najczęściej wykorzystywana do tzw. „właściwego” sadzenia cebuli, jednak równie chętnie spożywa się ją na wiosnę w formie nowalijki.
Uprawa cebuli dymki
Jeśli chcemy zacząć uprawiać małą cebulę dymkę w swoim ogródku, powinniśmy kupić w sklepie ogrodniczym nasiona i wysiać je na wcześniej przygotowany grunt. Uważa się, że większość dostępnych na rynku odmian cebuli może służyć do pozyskania dymki, jednakże najlepszej jakości są nasiona „Wenta”, „Sochaczewska”, „Wolska” i „Karmen”. Ziemia przeznaczona pod uprawę nie powinna być zbyt żyzna. Ziarna wysiewamy w kwietniu, tak, aby znajdowały się gęsto w rzędach oddalonych od siebie o max. 15 cm. Dzięki temu rośliny będą ciasno rozmieszczone, a powstałe cebule osiągną miniaturowy rozmiar. W trakcie zbioru dymkę należy posortować, wybierając okazy o okrągłym kształcie i średnicy ok. 10 milimetrów. Po uprzednim osuszeniu umieszczamy je w pomieszczeniu o temperaturze max. 20°C. W takich warunkach nie powinno nastąpić wybijanie się pędów kwiatostanowych. W drugim roku uprawy, w marcu, małe cebulki sadzimy w rzędach i w odległości max. 8 cm od siebie. Górna część rośliny powinna wystawać do ok. 0,5 cm nad ziemią. Zbioru należy dokonać wówczas, gdy szczypior ulega samoistnemu złamaniu. Cebule dokładnie osuszamy i zanosimy do przechowalni.
Cebula dymka – najstarsze warzywo świata
Cebula dymka prawdopodobnie pochodzi z Azji Środkowej i północno-zachodnich Indii. Uznaje się ją za najstarsze na świecie warzywo! Obecnie nigdzie nie rośnie dziko. Na terenie współczesnej Palestyny znaleziono wizerunki cebuli sprzed 5000 lat p.n.e.! Starożytni Egipcjanie również znali tę roślinę i potrafili wydawać na nią ogromne sumy, o czym świadczą odkryte hieroglify. Kawałków cebuli używano np. w procesie mumifikacji. Od mieszkańców Egiptu uprawę tego warzywa przejęli Grecy, a następnie – Rzymianie. W wieku XVII sprowadzono je do Ameryki, gdzie miejscowi Indianie stosowali już wcześniej inne cebulowe odmiany. Co ciekawe, cebula dymka swoją intrygującą nazwę zawdzięcza dawnemu zwyczajowi przydymiania drobnych przedstawicielek tego gatunku. Obrzęd ten miał rzekomo pozbawić cebulę możliwości wydawania pędów kwiatostanowych. Owo przekonanie oczywiście okazało się błędne i bezpodstawne, jednak przydomek pozostał do dziś.
Co się kryje w cebuli dymce?
Cebula dymka ma w sobie niewiele kalorii – 100 gramów warzywa to tylko 30 kcal. Zawiera za flawonoidy, fruktany, pektyna, tłuszcz, białko, węglowodany, błonnik, cukry, witaminy – witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6 i B9 ), witamina C, E i K. Ma w sobie również minerały takie, jak cynk, fosfor, fluor, krzem, magnez, mangan, miedź, potas, selen, siarka, sód, wapń i żelazo.
Jedną z zalet małej cebulki jest jej delikatny smak oraz nie wywoływanie łez w trakcie siekania. Co więcej, właściwości prozdrowotne ma identyczne jak dojrzała cebula! Od stuleci wykorzystuje się ją w medycynie naturalnej ze względu na wysoką zawartość kwasu askorbinowego oraz zdolność niszczenia bakterii.
Cebula dymka to cebulowa obrona antyrakowa
Cebula dymka jest znana ze swoich przeciwnowotworowych właściwości. Odpowiadają za nie najprawdopodobniej zawarte w tym warzywie związki organosiarkowe. Co więcej, również silny antyoksydant – witamina C – przyczynia się do przeciwdziałania powstawaniu wolnych rodników, które mogą powodować raka. Naukowcy z Włoch i Szwajcarii udowodnili, że osoby, w których diecie króluje cebula (również dymka) są mniej podatne na nowotwory niż ci, którzy stronią od tych warzyw. Dodawanie do posiłków minimum siedmiu porcji tygodniowo bogatej w błonnik dymki zmniejsza ryzyko rozwoju raka jelita grubego, jamy ustnej, nerek i jajników aż o 50% w stosunku do osób, w których jadłospisie brakuje tej rośliny. Badacze z Uniwersytetu Hawajskiego i Uniwersytetu Kalifornijskiego z kolei odkryli, że zawarta w tym warzywie kwercetyna zapobiega pojawieniu się raka trzustki. Badania opublikowane przez Journal of National Cancer Institute wykazały natomiast, że mężczyźni z najwyższym spożyciem cebuli byli najmniej narażeni na raka prostaty.
Cebula dymka jest idealna na jesienną chandrę
Zawarty w cebulce kwas foliowy zapobiega gromadzeniu się w organizmie niebezpiecznej homocysteiny, która zakłóca wytwarzanie hormonów szczęścia – serotoniny, dopaminy i noradrenaliny, regulującej nie tylko nastrój lecz także sen i apetyt. Spożywanie odpowiednich ilości tego warzywa jest w stanie uchronić nas przed depresją, zaburzeniami snu i odżywiania.
Niezawodny sposób na zdrowe serce… cebula dymka
Przeprowadzone na zwierzętach badania dowodzą, że zawarte w młodej cebuli związki siarki zapobiegają nadmiernemu krzepnięciu i niepożądanemu zbiciu komórek płytek krwi. Istnieją również dowody wskazujące na to, że związki siarki mogą obniżyć poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi, a także poprawić stan błony komórkowej w czerwonych krwinkach. Z kolei naukowa analiza ludzkiej diety wykazała, że dodawanie do posiłków bogatej we flawonoidy cebuli chroni serce i naczynia krwionośne, zapobiegając zawałowi.
Cebula dymka jako wybawienie dla kobiet w menopauzie
Cebula ma wpływ na zwiększenie gęstości kości. Z racji tego o jej prawidłową podaż powinny zadbać kobiety w wieku menopauzalnym. Spożycie dwóch małych cebulek dziennie znacznie obniża ryzyko złamania kości biodrowej. Wysoka zawartość siarki w tej roślinie wspiera budowę naszej tkanki łącznej, która zawiera w swoim składzie niemal wyłącznie substancje siarczanowe.
Dlaczego warto jeść cebulę dymkę po kuracji antybiotykowej
Osoby, które przeszły kurację antybiotykami powinny szczególnie zadbać o zwiększenie spożycia cebuli. Warzywo to słynie ze swojego grzybobójczego działania i zmniejsza tym samym ryzyko pojawienia się skutków ubocznych przyjmowania tego typu lekarstw.
Cebula dymka kontra cukrzyca
Ludzie o zwiększonym ryzyku zachorowania na cukrzycę powinni czerpać z dobroczynnego działania cebuli. Roślina ta zawiera w swoim składzie hormon roślinny (glukokininę), która obniża poziom cukru we krwi i zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby. Diabetycy z kolei dzięki cebuli mogą zmniejszać dawkę insuliny.
Jak jeść cebulę dymkę?
W kuchni szczególnie doceniamy młody szczypiorek wyrastający z cebuli dymki, jednak ona sama również może być świetnym dodatkiem do wielu dań, a nawet grać w nich pierwsze skrzypce. Młoda cebulka świetnie komponuje się z twarożkiem albo jako dodatek do pomidorów.
Jedną z ciekawszych propozycji jej podania jest kremowa zupa z dodatkiem ziemniaków i grzanek z razowego chleba.
Składniki (porcja dla 2 osób):
Przygotowanie:
Cebulkę należy dokładnie umyć i osuszyć, a następnie posiekać jej białą część w kostkę, zaś szczypiorek w drobne kawałeczki. Korzeń imbiru siekamy na małe kawałki, po czym w garnku rozgrzewamy oliwę i wrzucamy do niego wcześniej przygotowane składniki oraz ziarenka kolendry. Pokrojonego w drobną kostkę ziemniaka dorzucamy do naczynia i całość podsmażamy przez ok. 3 minuty. Następnie wlewamy bulion, dodajemy nieco soli, po czym zmniejszamy ogień i gotujemy wszystko przez max. 20 minut, aż kawałki ziemniaka zmiękną. Przygotowaną zupę miksujemy blenderem na gładki krem, po czym dodajemy odrobinę soku z cytryny i pieprzu, do smaku. Krem podajemy z razowymi grzankami i szczypiorkiem.
Smacznego!
Bibliografia
- Encyclopedia of Food and Culture, The Gale Group Inc.; “Onions And Other Allium Plants”; data dostępu: 2019-06-06
- Wikipedia Creative Commons; “Pearl onion”; data dostępu: 2019-06-06
- Specialty Produce; “White pearl onions”; data dostępu: 2019-06-06
- Kathy Maister; “Chives, Shallots, Spanish and Pearl Onions”; data dostępu: 2019-06-06
- Katherine Sousa; “The Best Types Of Onions To Cook With (And The Ones That Taste Great Raw)”; data dostępu: 2019-06-06
- Griffiths G i in.; “Onions–a global benefit to health”; data dostępu: 2019-06-06
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS