Ugruntowane przez lata przekonania na temat starożytnej wiedzy technologicznej i medycznej zostały poddane gruntownej rewizji, gdy w latach 90. XX wieku Paul T. Keyser opublikował artykuł kwestionujący powszechny pogląd o ignorancji starożytnych cywilizacji w tych dziedzinach. W artykule opublikowanym w “Journal of Near Eastern Studies” Keyser zaproponował, że starożytne baterie i elektryczne węgorze mogły być wykorzystywane w celach medycznych, między innymi do łagodzenia bólu lub znieczulania.
Ta hipoteza rodzi intrygujące pytania o prawdziwą funkcję Baterii z Bagdadu, tajemniczego artefaktu z czasów starożytnych. Wraz z pojawianiem się nowych dowodów archeologicznych i tekstualnych, uczeni na nowo oceniają nasze rozumienie możliwości starożytnych cywilizacji w zakresie technologii i medycyny.
Bateria z Bagdadu, określana również mianem Baterii Partyjskiej, to gliniany garnek zawierający miedziany cylinder. W jego centrum, ale nie dotykając go, umieszczono żelazny pręt. Zarówno miedziany cylinder, jak i żelazny pręt są utrzymywane na miejscu za pomocą zatyczki z asfaltu.
Artefakty te (odkryto więcej niż jedną tzw. “Baterię z Bagdadu”) zostały odkryte podczas wykopalisk w 1936 roku w starożytnej wiosce Khujut Rabu, niedaleko Bagdadu w Iraku. Wioska ta pochodzi sprzed około 2000 lat i została zbudowana w okresie Partów, przypadającym na lata 250 p.n.e. – 224 n.e. Dla niektórych Bateria z Bagdadu może dostarczać informacji na temat starożytnej mezopotamskiej technologii. Pozostaje ona jednak przedmiotem kontrowersji w środowisku archeologicznym, gdzie dominuje sceptycyzm co do jej funkcji jako starożytnego urządzenia elektrycznego, a raczej traktuje się ją jako zwykły, codzienny artefakt.
Keyser twierdzi, że starożytni Akadyjczycy i Babilończycy zatrudniali dwóch rodzajów lekarzy. Asipu dokonywali diagnozy choroby pacjenta poprzez wróżbiarstwo lub obserwację objawów, natomiast Asu przepisywali leczenie, stosując albo medykamenty, albo zaklęcia. Keyser spekuluje, że Asu mogli stosować prądy elektryczne w celu leczenia chorych obszarów ciała.
Choć pojedyncza bateria nie wygenerowałaby wystarczającego napięcia, aby znieczulić skórę, to połączenie kilku z nich mogłoby to umożliwić. Według Keysera, “mezopotamska praktyka medyczna obejmowała szereg elementów sprzyjających zastosowaniu urządzenia elektrioterapeutycznego tego rodzaju”.
Gdy po raz pierwszy odkryto elektryczną Baterię z Bagdadu, informacja o tym nie została szeroko rozpowszechniona, ponieważ ten niezwykły artefakt nie pasował do “paradygmatu ignorancji” dotyczącego starożytnych cywilizacji. Jednak wraz z kolejnymi wykopaliskami partyjskimi, odsłaniającymi więcej baterii, ten ciekawym fenomen zyskiwał na znaczeniu.
Sceptycy twierdzą, że ów niewielki pojemnik to nic innego jak po prostu naczynie do przechowywania papirusów. Inni uważają, że służył do elektrolitycznego złocenia. Jednak gdyby tak było, dlaczego nie odkryto żadnych pozłacanych przedmiotów?
Niektórzy badacze wierzą, że obecność asfaltu, używanego jako uszczelniacz, oraz korozyjne właściwości wewnątrz pojemnika, dowodzą, że znajdowała się w nim kiedyś żrąca ciecz. W starożytności powszechne były kwasowe substancje, a najprawdopodobniej był to ocet lub wino.
Keyser sugeruje, że brązowe i żelazne igły, odkryte obok baterii w Seleucji, starożytnym mieście niedaleko Bagdadu, mogły być wykorzystywane do akupunktury, praktyki powszechnej w ówczesnych Chinach. Co więcej, inne starożytne cywilizacje, takie jak Grecy i Rzymianie, prawdopodobnie stosowały również elektryczne ryby do leczenia dolegliwości, takich jak bóle głowy i dna moczanowa. Scriboniusz Largus, prominentny rzymski lekarz z I wieku n.e., pozostawił fascynujący opis starożytnych praktyk medycznych.
W swoich pismach zalecał on niezwykłe lekarstwo na dnawe zapalenie stopy: umieszczenie żywej czarnej ryby torpedowatej – znanej ze zdolności do wytwarzania wstrząsów elektrycznych – pod stopami chorego, stojącego na plaży, w miejscu, gdzie dociera fala, powodując znieczulenie do kolan.
Keyser proponuje, że ponieważ ryby elektryczne nie występują w Zatoce Perskiej ani w rzekach Mezopotamii, starożytni ludzie mogli stworzyć Baterię z Bagdadu jako alternatywny sposób pozyskiwania energii elektrycznej. Ta teoria otwiera nową perspektywę na starożytne innowacje technologiczne.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS