Jedną z największych zalet platformy LGA1700, która obsługuje procesory Intel Core 12. i 13. generacji, jest możliwość wykorzystania pamięci DDR4 lub DDR5. Pozwala to użytkownikowi wybrać optymalną konfigurację, dostosowaną chociażby do zasobności portfela, ponieważ moduły DDR5 i płyty główne obsługujące nowszy standard są odpowiedni droższe. Jednak czy warto dopłacać do szybszych zestawów RAM? Jak kształtuje się różnica wydajności między pamięciami DDR4 i DDR5? Pytania mnożą się błyskawicznie, dlatego powstało niniejsze porównanie, mające udzielić wyczerpującej odpowiedzi – jaki RAM wybrać dla procesora Intel Core i5-13600K? Znajdziecie tu wyniki typowych zestawów, jak również modeli z górnej półki.
Autor: Sebastian Oktaba
Pamięci RAM DDR5 przynoszą szereg modyfikacji wykraczających poza obniżenie napięcia wyjściowego i zwiększenie taktowań przy jednoczesnym poluzowaniu opóźnień. Przede wszystkim, nowy standard działa inaczej od poprzednika. Pamięci RAM DDR4 operują na pojedynczej 64-bitowej magistrali, podczas gdy DDR5 posiadają dwie 32-bitowe magistrale (plus w obydwu przypadkach dochodzi dodatkowe 8-bit dla ECC). Skutkiem tego pojedynczy moduł jest identyfikowany jako Dual Channel, natomiast dwa rozpoznawane jako Quad Channel, chociaż samo rozwiązanie niewiele ma wspólnego z prawdziwym Quad Channel z platform HEDT. Wewnętrzne kanały (A/B) pamięci RAM DDR5 współdzielą także RCD (Register Clock Driver), który zapewnia więcej sygnałów wyjściowych i odczytuje dłuższe impulsy (8 vs 16). Kolejna nowość to przeniesienie regulacji napięcia bezpośrednio do modułów (układ PMIC), podnosząc jednak koszty produkcji i temperatury. Standard DDR5 wprowadza też profile XMP 3.0, umożliwiające zapisywanie w pamięci RAM ustawień użytkownika, więc przenosząc moduły między platformami nie musimy odtwarzać ich konfiguracji w UEFI płyty głównej.
Jaka pamięć RAM będzie najlepsza do procesora Intel Core i5-13600K? Czy różnica między DDR4 i DDR5 faktycznie jest zauważalna? I jakie zestawy można w chwili obecnej uznać za najbardziej opłacalne?
Porównanie wydajności pamięci DDR4 i DDR5 jest trudniejsze, niż pozornie mogłoby się wydawać, aczkolwiek problematyczność nie dotyczy bezpośrednio testów, bowiem procedura pomiarowa nie przechodzi żadnych modyfikacji. Zdecydowana większość DDR5 sprzedawana jest natomiast w zestawach 2x 16 GB, dlatego logicznym wydaje się dobranie DDR4 o identycznych pojemnościach. Dopóki mówimy o zupełnie przeciętnych zestawach (np.: 3600 MHz CL18), problem zasadniczo nie występuje, ujawniając się dopiero jeżeli zechcemy czegoś szybszego. Znalezienie pamięci DDR4 2x 16 GB 3600 MHz CL14 to zadanie niełatwe oraz kosztowne, a pozostaje jeszcze odpalenie takich ustawień na Gear1 (1:1), czyli synchronicznie z taktowaniem kontrolera. Problemem okazuje się konfiguracja Dual Rank (innych zresztą brak), znacznie trudniejsza do ustabilizowania i podkręcania, chociaż rekompensuje to wyższą wydajnością względem Single Rank. Ponieważ zestawy DDR5 standardowo pracują na Gear2, a wszystkie 2x 16 GB to Single Rank, dlatego to właśnie DDR4 trudniej było dopasować.
DDR4 | DDR4 | DDR5 | DDR5 | DDR5 | DDR5 | DDR5 | |
Pojemność | 2x 16 GB | 2x 16 GB | 2x 16 GB | 2x 16 GB | 2x 16 GB | 2x 16 GB | 2x 16GB |
Konstrukcja | Dual Rank | Dual Rank | Single Rank | Single Rank | Single Rank | Single Rank | Single Rank |
Ustawienia | XMP | OC | XMP | XMP | XMP | XMP | OC |
Taktowanie | 3600 MHz | 3800 MHz | 5200 MHz | 6000 MHz | 6600 MHz | 7200 MHz | 7400 MHz |
Dzielnik | Gear1 | Gear1 | Gear2 | Gear2 | Gear2 | Gear2 | Gear2 |
tCL | 18 | 14 | 38 | 36 | 32 | 34 | 34 |
tRCD | 22 | 14 | 38 | 36 | 39 | 44 | 42 |
tRP | 22 | 14 | 38 | 36 | 39 | 44 | 42 |
tRAS | 39 | 34 | 82 | 76 | 76 | 96 | 82 |
Test procesorów Intel Core i5-13600K vs AMD Ryzen 5 7600X – Więcej rdzeni i świetna wydajność! Porównanie w grach i programach
Ostatecznie udało się znaleźć potrzebny zestaw DDR4, będący niezwykle ważnym punktem odniesienia, aczkolwiek Corsair Dominator Platinum 2x 16 GB 4000 MHz CL16 podkręcony do 3800 MHz CL14-14-14-34 Gear1 możecie traktować w kategorii maksimum platformy. Zdecydowałem się wykonać pomiary przy kontrolerze pracującym w trybie 1:1, ponieważ zapewnia najlepszą wydajność, a symboliczny potencjał podkręcania Dual Rank nie zdołałby zredukować strat wynikających z włączenia Gear2 (nawet zakładając 200-400 MHz wyższe taktowanie). Jako przeciwwaga w drużynie DDR5 wybrany został komplet 2x 16 GB Corsair Dominator Platinum, pracujący z ustawieniami 7200 MHz CL34–44-44-96 podkręconymi do 7400 MHz CL34-42-42-82 Gear2. Jednak to jeszcze nie koniec możliwości DDR5, bowiem niebawem do sprzedaży wejdą moduły 8000 MHz CL38. Obydwu topowym zestawom poprawiłem także niektóre timingi drugiego oraz trzeciego rzędu, a reszta pamięci działa zgodnie z profilami XMP.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS