Палата прадстаўнікоў у першым чытанні прыняла змены ў Крымінальна-працэсуальны кодэкс. Сярод новаўвядзенняў ёсць тыя, якія адаптуюць закон пад сучаснасць, а ёсць і такія, якія падобныя на змены для зручнасці Аляксандра Лукашэнкі і рэпрэсій. «Белсат» даведаўся ў экспертаў, чаго чакаць ад праекту закону.
Здымак мае ілюстрацыйны характар.
Фота: Аліса Ганчар / Белсат
Як паведамляе Палата прадстаўнікоў, сярод іншага змены закрануць:
- замацаванне падсуднасці Вярхоўнаму суду крымінальных спраў аб злачынствах, учыненых у дачыненні да прэзідэнта, які спыніў выкананне сваіх паўнамоцтваў, членаў яго сям’і;
- удасканаленне паўнамоцтваў дзяржаўных органаў на стадыі дасудовай вытворчасці, размежавання кампетэнцыі паміж кіраўнікамі органаў пракуратуры, начальнікамі структурных падраздзяленняў і іншымі пракурорскімі работнікамі;
- накладанне арышту на грашовыя сродкі, якія знаходзяцца на рахунках або ва ўкладах (дэпазітах) у банках, нябанкаўскіх крэдытна-фінансавых арганізацыях, электронныя грошы, якія знаходзяцца ў электронных кашальках, крыптавалюту, якія зʼяўляюцца прадметам злачынства;
- ужыванне мер абмежавальнага характару па спыненні, прыпыненні аказання паслуг электрасувязі, інтэрнэт-паслуг, абмежаванні доступу да інтэрнэт-рэсурсу;
- аднаўленне перапыненай працэдуры прыцягнення да крымінальнай адказнасці асоб, якія пасля здзяйснення злачынства захварэлі на псіхічны разлад.
«Вярхоўны суд – адны з самых набліжаных да Лукашэнкі»
На думку прадстаўніка «BELPOL» Андрэя Астаповіча, тое, што толькі Вярхоўны суд будзе разглядаць справы аб злачынствах у дачыненні да прэзідэнта, у тым ліку былога, і яго сямʼі – гэта падстрахоўка для Аляксандра Лукашэнкі.
«Вярхоўны суд – гэта адныя з самых набліжаных да Лукашэнкі асобаў. Практычна нязменныя, усе праверкі на лаяльнасць прайшлі. Усіх суддзяў у краіне праверыць на лаяльнасць складана, а ў Вярхоўным судзе ўжо ўсе свае. Натуральна, яны і павінны праводзіць такія справы ў інтарэсах Лукашэнкі і ягонай сямʼі», – кажа Астаповіч.
Што тычыцца «удасканалення паўнамоцтваў дзяржорганаў на стадыі дасудовай вытворчасці», то хутчэй за ўсё гаворка ідзе пра тое, каб прапісаць у законах тыя практыкі, якія сілавікі і так праводзілі з 2020 года для рэпрэсій.
«Цяпер яны проста падганяюць заканадаўства пад практыку ў рамках рэпрэсій і жорсткасці сілавога блока. Яны разумелі, што рабілі гэта незаконна, і вырашылі прапісаць. Напрыклад, ператрус можна праводзіць толькі пасля ўзбуджэння крымінальнай справы. Такія нюансы яны ўдасканальваюць, каб у іх было больш паўнамоцтваў і каб яны лёгка штампавалі справы», – працягвае Астаповіч.
Такое меркаванне падзяляе і доктар філасофіі, саветнік «RZM Law Firm» Яраслаў Кот:
«Больш новых нормаў прымаецца для таго, каб зрабіць легальным з фармальнага пункту гледжання дыктат, рэпрэсіі і каб сабраць грошы для рэжыму, каб абараняць будучыню Лукашэнкі, калі яго фармальна не будзе ва ўладзе. Але гэта нідзе і ніколі не працуе. Мы гэта бачылі і ў Казахстане. Што б ні пісалі ў гэтых законах, яны потым таксама адмотваюцца і ніяк не абараняюць дыктатара, але ён спрабуе».
Аб’ектыў
Цень Канстытуцыі: што засталося ад асноўнага закону Беларусі пасля 1994 года
2024.03.15 20:31
Любыя змены можна трактаваць як палітычныя
Калі казаць пра грошы, то ў выпадку далейшага прыняцця новаўвядзенняў у Беларусі змогуць арыштоўваць не толькі банкаўскія рахункі, але і крыптагаманцы.
«Гэта нармальная зʼява для многіх краін. Гэта адэкватная эвалюцыя права і працэсу, калі хтосьці такім чынам крадзе грошы. Павінны быць механізмы, каб іх арыштоўваць», – мяркуе Кот.
«Проста мы ўсё больш сыходзім у сферу віртуальную. Банкаўскія рахункі або залатыя рахункі падлягалі арышту, калі было даказана, што гэта было здабытае злачынным шляхам. А пра крыптавалюту не было напісана нічога, але гэта ж таксама сродкі, якія могуць быць скрадзеныя і пераведзены ў крыптавалюту», – дадае Астаповіч.
Праблема ў тым, што цяпер любыя змены можна трактаваць як палітычныя, лічыць суразмоўца.
«Усё наша заканадаўства выкарыстоўваецца не для абароны правоў грамадзян. Яно можа выкарыстоўвацца на практыцы як ціск на асобу. І выкарыстоўваецца», – кажа прадстаўнік «BELPOL».
Цікавае новаўвядзенне – аднаўленне перапыненай працэдуры прыцягнення да крымінальнай адказнасці асоб, якія захварэлі псіхічным засмучэннем пасля здзяйснення злачынства.
«Былі такія нюансы, што чалавек здзяйсняе ў нармальным стане злачынства, а потым “саскоквае на псіхушку”, гэта значыць робіць з сябе нібыта шалёнага. Тады справа павінна быць спыненая. Чалавека адпускаюць на волю і ён зноў становіцца нармальным. Раней магчымасці аднавіць справу ў такім выпадку не было», – кажа Астаповіч.
У цэлым любыя змены самі па сабе без правапрымяняльнай практыкі мала што значаць. Шмат што залежыць ад выканаўцаў і сістэмы, адзначае прадстаўнік «BELPOL».
«Напісаць на паперы – гэта адно, а як яно ў жыцці выконваецца – гэта іншае. Ёсць тут і не самыя дурныя думкі, ёсць і якія даганяюць сучасны свет, таму што ён моцна сыходзіць у Інтэрнэт. Але гэта будзе выкарыстана ў рамках рэпрэсій, каб яшчэ больш сваіх запалохаць, а не для абароны людзей супраць рэальнай злачыннасці», – заключае Астаповіч.
Разбор
Людзей не хапае настолькі, што тым хто ёсць, давядзецца працаваць больш – указ Лукашэнкі
2024.03.22 18:02
Арсен Рудэнка belsat.eu
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS